خطبه اميرالمؤمنين علي
اي مردم! معاويه اهل شام را در شک افکنده است و به دروغ شايعه کرده که عثمان را علي کشته است، او نيز لشکري به جنگ مالک اشتر که فرماندار من در جزيره است فرستاد، هم اکنون نيز در تدارک نيرو و جمع آوري لشکر براي منازعه و نبرد با من است. من تصميم دارم نامه اي به او بنويسم و او را نصيحت کنم، رأي شما چيست و چه مصلحت مي دانيد؟ [صفحه 79] چون کلام اميرالمومنين بدين جا رسيد، اهل مجلس به ضجه گريه افتادند و گفتند: رأي رأي اميرالمومنين عليه السلام است، هر گونه صلاح مي داني عمل فرما. ما از تو اطاعت مي کنيم آن چنان که مطيع فرمان رسول خدا صلي الله عليه و آله بوديم. اميرالمؤمنين علي عليه السلام از منبر فرود آمد و به منزل رفت، کاغذ و مرکب خواست و اين نامه را به معاويه نوشت: از عبدالله اميرالمؤمنين علي عليه السلام به معاوية بن صخرا اما بعد، بايد بداني، که بيعت با من بر تو لازم است، چون آن کساني که با من بيعت کردند، همان مسلماناني هستند که با ابابکر و عمر و عثمان بيعت کردند و بر امامت و خلافت من متفق شدند و با ميل و رغبت بيعت کردند، چون حاضران را مجال اختيار نبود، براي غايبان جاي اعتراض نيست، اما کشتن عثمان؛ خبر دهنده از کيفيت کشتن او چون نابيناست و و شنونده چون کر، جماعتي که او را عيب مي کردند او را کشتند و کساني که او را دوست داشتند، ياري اش نکردند. اکنون همه مسلمانان با من بيعت کردند، هر کسي از بيعت من روي برگرداند، حق را نچشيده است، و آن کسي که بيعت مرا به تأخير اندازد عافيت طلب است. اي معاويه! از منازعه و مخاصمه احتراز کن، آن گونه که تو را راهنمايي کردم عمل کن. نامه را مهر کرده به دست حجاج بن عزية الانصاري داد و او آن را در شام در اختيار معاويه گذاشت، معاويه نامه را برگرفت و به دقت خواند آن گاه سر را بلند کرد و سخنان ناسنجيده اي درباره علي عليه السلام گفت. او به فرستاده علي عليه السلام گفت: علي همان کسي است که عثمان را کشت. حجاج بن الانصاري گفت: اي معاويه! تو همان کسي هستي که عثمان از تو استمداد کرد و ياري خواست، اما او را ياري نکردي؛ بلکه در خانه نشستي و او را خوار نمودي تا کشته شد.معاويه به خشم آمد و گفت به سوي علي عليه السلام برگرد و نامه اي به دست تو نخواهم داد. فرستاده من جواب نامه را پشت سر خواهد آورد. حجاج بن عزية الانصاري به نزد اميرالمؤمنين علي عليه السلام بازگشت و آنچه اتفاق افتاده بود باز گفت. [صفحه 80]
وقتي خبر لشکر کشي و مخاصه معاويه بر اميرالمؤمنين علي عليه السلام معلوم شد آن حضرت اين خطبه اي را خواند:
صفحه 79، 80.