ويژگي حاکم اسلامي
وَقَدْ عَلِمْتُمْ أَنَّهُ لَا يَنْبَغِي أَنْ يَکُونَ الْوَالِي عَلَي الْفُرُوجِ وَالدِّمَاءِ وَالْمَغَانِمِ وَالْأَحْکَامِ وَإِمَامَةِ الْمُسْلِمِينَ الْبَخِيلُ، فَتَکُونَ فِي أَمْوَالِهِمْ نَهْمَتُهُ. وَلَا الْجَاهِلُ فَيُضِلَّهُمْ بِجَهْلِهِ، وَلَا الْجَافِي فَيَقْطَعَهُمْ بِجَفَائِهِ، وَلَا الْحَائِفُ لِلدُّوَلِ فَيَتَّخِذَ قَوْماً دُونَ قَوْمٍ، وَلَا الْمُرْتَشِي فِي الْحُکْمِ فَيَذْهَبَ بِالْحُقُوقِ، وَيَقِفَ بِهَا دُونَ الْمَقَاطِعِ، وَلَا الْمُعَطِّلُ لِلسُّنَّةِ فَيُهْلِکَ الْأُمَّةَ. «همانا شما دانستيد که سزاوار نيست بخيل بر ناموس و جان و غنيمت ها و احکام مسلمين، ولايت و رهبري يابد، و امامت مسلمين را عهده دار شود، تا در اموال آنها حريص گردد. و نادان نيز لياقت رهبري ندارد تا با ناداني خود مسلمانان را به گمراهي کشاند، و ستمکار نيز نمي تواند رهبر مردم باشد، که با ستم حق مردم را غصب و عطاهاي آنان را قطع کند، و نه کسي که در تقسيم بيت المال عدالت ندارد زيرا در اموال و ثروت آنان حيف و ميل داشته و گروهي را بر گروهي مقدّم مي دارد، و رشوه خوار در قضاوت نمي تواند امام باشد زيرا که براي داوري با رشوه گرفتن حقوق مردم را پايمال، و حق را به صاحبان آن نرساند،و آن کس که سنّت پيامبر صلي الله عليه وآله را ضايع مي کند لياقت رهبري ندارد زيرا که امّت اسلامي را به هلاکت مي کشاند.»[1] .
امام علي عليه السلام در خطبه 131 نهج البلاغه به برخي از ويژگي هاي حاکم اسلامي اشاره دارد که فرمود:
1- تذکرة الخواص ص 120: ابن الجوزي (متوفاي 567 هجري) 2- دعائم الاسلام ص 531 ج 2: قاضي نعمان (متوفاي 363 هجري) 3- کتاب النهاية ج 3 ص 154: ابن أثير (متوفاي 606 هجري) 4- کتاب النهاية ج 5 ص 270: ابن أثير (متوفاي 606 هجري) 5- کتاب مناقب: ابن الجوزي (متوفاي 567 هجري) 6- بحارالانوار ج 17 ص 111: مرحوم مجلسي (متوفاي 1110 هجري) 7- بحارالانوار ج 25 ص 167 و ج 8 ص 692 کمپاني: مرحوم مجلسي (متوفاي 1110 هجري).