فداکاري بي نظير علي در شب هجرت
اميرمؤ منان علي (عليه السلام) جانش را فدا کرد و آن را در راه خدا در راستاي اطاعت از پروردگار جانبازي و سخاوتمندانه نثار پيامبر (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) نمود به خاطر آنکه به اين وسيله وجود پيامبر (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) از نيرنگ دشمنان ، نجات يابد و از گزند شوم آنان سالم بماند و به هدف که دعوت به اسلام و برپايي و آشکار شدن دين بود برسد. علي (عليه السلام) (در اين موقعيّت خطير) در بستر پيامبر (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) خوابيده ، و با روپوش آن حضرت ، خود را پوشاند، دشمنان ، خانه پيامبر (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) را محاصره کردند و به اتفاق رأي تصميم بر قتل آن حضرت را گرفتند و در کمين او نشستند و در انتظار بسر بردند تا سپيده سحر بدمد و هوا روشن شود و آشکارا پيامبر (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) را بکشند، تا خونش پايمال گردد، از اين رو که وقتي بني هاشم قاتلين را مشاهده کنند و از هر قوم و قبيله اي يک نفر از آنان را بنگرند، نتوانند به خاطر کشته شدن يک نفر، باتمام قبايل بجنگند و با همه در افتند و همين طرح مدبّرانه پيامبر (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) و فداکاري علي (عليه السلام) نقشه آنان را نقش بر آب مي کرد و موجب نجات و بقاي رسول خدا (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) مي شد، تا بتواند اسلام را آشکارا تبليغ کند و به راستي اگر امير مؤ منان علي (عليه السلام) و خوابيدن او در بستر آن حضرت نبود، پيامبر (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) نمي توانست تبليغ رسالت کند و وظيفه نبوّت را ادا نمايد و عمرش کفاف نمي کرد و دشمنان و کينه توزان بر او چيره مي شدند. وقتي که هواروشن شدومشرکان به طرف بستر هجوم آوردند تا رسول خدا(صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) را غافلگير کرده و بکشند ناگهان علي (عليه السلام) از بستر سر برداشت و به آنان حمله کرد، وقتي که او را شناختند، پراکنده شدند و از تصميم خود منصرف گشتند و نيرنگشان در ترور پيامبر (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) از هم پاشيد و رشته هاي طرحشان از همديگر گسسته شد و انديشه هايشان بي نتيجه ماند و آرزوهايشان برباد رفت و تار و پودشان پاروپور شد. تدبير پيامبر (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) و فداکاري علي (عليه السلام) موجب قوام نظام اسلام و واژگوني شيطان و خواري کافران و دشمنان گرديد. و در اين منقبت ، هيچ کس با امير مؤ منان علي (عليه السلام) شرکت نداشت و حتّي هيچ فردي نظير آن و حتّي قريب به آن را نداشت ، بلکه از ويژگيهاي منحصر به فرد علي (عليه السلام) بود (که حاضر شد خود را آماج شمشيرها و نيزه ها قرار دهد). خداوند در تجليل و گرامي داشت فداکاري علي (عليه السلام) اين آيه از قرآن را فرستاد: «وَمِنَ النّاسِ مَنْ يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللّهِ وَاللّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ».[1] . «و بعضي از مردم (مؤ من و ايثارگر مانند علي (عليه السلام) در ليلة المبيت) جان خود را در برابر خشنودي خدا مي فروشند و خداوند نسبت به بندگانش مهربان است».
يکي از ويژگيهاي علي (عليه السلام) اين است که وقتي پيامبر (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) هنگام تصميم اجتماع قريشيان براي کشتنش از جانب خدا مأمور به هجرت شد و نمي توانست آشکارا از بين مشرکان ، از مکه خارج گردد، بلکه مي خواست در پنهاني و بدون اطّلاع آنان بيرون رود تا از گزندشان محفوظ بماند، اين موضوع را تنها با اميرمؤ منان علي (عليه السلام) در ميان گذاشت و از ديگران پنهان کرد. و علي (عليه السلام) را به دفاع از خود و خوابيدن در بستر خود، فرا خواند، به گونه اي که قريشيان نمي دانستند که علي (عليه السلام) به جاي پيامبر(صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) خوابيده است ، بلکه گمان مي کردند که طبق معمول ، خود پيامبر (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) است که در بسترش خوابيده است.