ستاره شناسي











ستاره شناسي



امام علي عليه السلام نسبت به ستارگان و نقش آنها در زيبائي آسمان ها فرمود:

وَنَظَمَ بِلَا تَعْلِيقٍ رَهَوَاتِ فُرَجِهَا، وَلَاحَمَ صُدُوعَ انْفِرَاجِهَا وَوَشَّجَ بَيْنَهَا وَبَيْنَ أَزْوَاجِهَا، وَذَلَّلَ لِلْهَابِطِينَ بِأَمْرِهِ، وَالصَّاعِدِينَ بِأَعْمَالِ خَلْقِهِ، حُزُونَةَ مِعْرَاجِهَا، وَنَادَاهَا بَعْدَ إِذْ هِيَ دُخَانٌ، فَالْتَحَمَتْ عُرَي أَشْرَاجِهَا، وَفَتَقَ بَعْدَ الِارْتِتَاقِ صَوَامِتَ أَبْوَابِهَا، وَأَقَامَ رَصَداً مِنَ الشُّهُبِ الثَّوَاقِبِ عَلَي نِقَابِهَا، وَأَمْسَکَهَا مِنْ أَنْ تَمُورَ فِي خَرْقِ الْهَوَاءِ بِأَيْدِهِ، وَأَمَرَهَا أَنْ تَقِفَ مُسْتَسْلِمَةً لِأَمْرِهِ.

وَجَعَلَ شَمْسَهَا آيَةً مُبْصِرَةً لِنَهَارِهَا، وَقَمَرَهَا آيَةً مَمْحُوَّةً مِنْ لَيْلِهَا، وَأَجْرَاهُمَا فِي مَنَاقِلِ مَجْرَاهُمَا، وَقَدَّرَ سَيْرَهُمَا فِي مَدَارِجِ دَرَجِهِمَا، لُِيمَيِّزَ بَيْنَ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ بِهِمَا، وَلِيُعْلَمَ عَدَدُ السِّنِينَ وَالْحِسَابُ بِمَقَادِيرِهِمَا، ثُمَّ عَلَّقَ فِي جَوِّهَا فَلَکَهَا، وَنَاطَ بِهَا زِينَتَهَا، مِنْ خَفِيَّاتِ دَرَارِيِّهَا وَمَصَابِيحِ کَوَاکِبِهَا، وَرَمي مُسْتَرِقِي السَّمْعِ بِثَوَاقِبِ شُهُبِهَا، وَأَجْرَاهَا عَلَي أَذْلاَلِ تَسْخِيرِهَا مِنْ ثَبَاتِ ثَابِتِهَا، وَمَسِيرِ سَائِرِهَا، وَهُبُوطِهَا وَصُعُودِهَا، وَنُحُوسِهَا وَسُعُودِهَا.

«فضاي باز و پستي و بلندي و فاصله هاي وسيع آسمانها رابدون اينکه به چيزي تکيه کند، نظام بخشيد، و شکافهاي آن را به هم آورد، و هر يک را با آن چه که تناسب داشت و جفت بود پيوند داد، و دشواري فرود آمدن و برخاستن را آسان کرد، بر فرشتگاني که فرمان او را به خلق رسانند يا اعمال بندگان را بالا برند. در حالي که آسمان به صورت دود و بخار بود به آن فرمان داد، پس رابطه هاي آن را برقرار ساخت، سپس آنها را از هم جدا نمود و بين آنها فاصله انداخت، و بر هر راهي و شکافي از آسمان، نگهباني از شهابهاي روشن گماشت، و با دست قدرت آنها را از حرکت ناموزون در فضا نگهداشت، و دستور فرمود تا برابر فرمانش تسليم باشند. و آفتاب را نشانه روشني بخش روز، و ماه را، با نوري کمرنگ براي تاريکي شب ها قرار داد، و آن دو را در مسير حرکت خويش به حرکت درآورد، و حرکت آن دو را دقيق اندازه گيري نمود تا در درجات تعيين شده حرکت کنند که بين شب و روز تفاوت باشد، و قابل تشخيص شود، و با رفت و آمد آن ها شماره سالها، و اندازه گيري زمان ممکن باشد، پس در فضاي هر آسمان فلک آن را آفريد، و زينتي از گوهرهاي تابنده و ستارگان درخشنده بياراست، و آنان را که خواستند اسرار آسمانها را دزدانه در يابند، با شهاب هاي سوزان تيرباران کرد، و تمامي ستارگان از ثابت و استوار، و گردنده و بي قرار، فرود آينده و بالارونده، و نگران کننده و شادي آفرين را، تسليم اوامر خود فرمود.»[1] .

شناخت منظومه شمسي

شناخت و فراگيري علم نجوم در بهترين شکل ممکن









  1. خطبه 91 نهج البلاغه معجم المفهرس.