درمان گناه
از اميرالمؤمنين (ع) پرسيدم، انسان گاهي گرفتار گناه مي شود و به دنبال آن از خدا آمرزش مي خواهد، حد آمرزش خواستن چيست؟ فرمود: حد آن توبه کردن است. کميل: همين مقدار؟ امام عليه السلام نه! کميل: پس چگونه است؟ امام: هرگاه بنده گناه کرد، با حرکت دادن بگويد استغفرالله. کميل: منظور از حرکت دادن چيست؟ امام: حرکت دادن دو لب و زبان، به شرط اين که دنبال آن حقيقت نيز باشد. کميل: حقيقت چيست؟ امام: دل او پاک باشد و در باطن تصميم بگيرد و به گناهي که از آن استغفار کرده باز نگردد. کميل: اگر اين کارها را انجام دادم از استغفار کنندگان هستم؟ امام: نه! کميل چرا؟ امام: براي اين که تو هنوز به اصل آن نرسيده اي. کميل: پس اصل و ريشه استغفار چيست؟ امام: انجام دادن توبه از گناهي که از آن استغفار کردي و ترک گناه. اين مرحله، اولين درجه عبادت کنندگان است. به عبارت ديگر، استغفار اسمي است که شش معني دارد؛ 1- پشيماني از گذشته. 2- تصميم بر بازنگشتن بدان گناه به هيچ وجه. (تصميم بر اين که گناهان گذشته را هيچ وقت تکرار نکني). 3- پرداخت حق همه انسانها که به او بدهکاري. 4- اداي حق خداوند در تمام واجبات. 5- از بين بردن (آب کردن) هرگونه گوشتي که از حرام بر بدنت روييده است، به طوري که پوستت به استخوان بچسبد سپس گوشت تازه ميان آنها برويد. 6- به تنت بچشاني رنج طاعت را، چنانچه به او چشانيده اي لذت گناه را. در اين صورت توبه حقيقي تحقق يافته و انسان از توبه کنندگان به شمار مي رود.[1] .
کميل يکي از ياران مخلص اميرالمؤمنين است، مي گويد: