رعايت آداب قضا
انّي رأيت کلامک يعلو علي کلام الخصم.[1] . من ديدم سخن تو در داوري، فرازمندتر از خصم بود. [صفحه 72]
قاضي در مسندي بس ارجمند نشسته است و احقاق حق و داوري استوار، وظيفه ي اوست. قاضي يک سوي دعوا نيست و سخنش «فصل الخطاب» دعواهاست. او بايد آداب داوري را به دقّت مراعات کند. آموزه هاي امام علي عليه السلام در اين زمينه، بسي تنّبه آور است. آن بزرگوار، به قاضيان هشدار مي دهد که هرگز بين مراجعه کنندگان، تفاوت قائل نشوند؛ به طرفين مخاصمه، به ديده ي ترديد ننگرند؛ در مجلس داوري، با درشتگويي و تکيه کلام هاي مقتدرانه، مخاصمان را نيازارند؛ به هنگام خشم، تصميم نگيرند؛ آزمندي را به يک سو ننهند و از سر هوس، سخن نگويند؛ در مجلس قضا شکوه و وقار را حفظ کنند و جايگاه داوري را خُرد نينگارند؛ با مرافعه کنندگان، از سر مهر، سخن بگويند، و همگان را يکسان بنگرند و چنان نروند که فرودستان، از اين که از سرِ عدل، به حقّ خود دست يابند، مأيوس گردند. حضرت، يکي از اصحاب را از منصب داوري عزل مي کند، و چون او از چرايي عزلش سؤال مي کند، مولا مي فرمايد:
صفحه 72.