صرفه جويي در اموال عمومي
أدقّوا أقلامکم، و قاربو بين سطورکم، واحذفوا عنّي فضولکم واقصدوا قصد المعاني وأيّاکم والأکثار، فان أموال المسلمين لا تحتمل الاضرار.[1] . قلم ها را تيز کنيد، سطرها را به هم نزديک سازيد. [در نگارش] براي من، زيادي ها را حذف کنيد و به معنا بنگريد، و بپرهيزيد از زياده [صفحه 58] نويسي؛ چرا که بيت المال مسلمانان، زيان را بر نمي تابد. روشن است که کارگزارْ چون اين همه دقّت را در نگارش نامه اي بشنود، ديگر از اموال عمومي، سفره هاي آن چناني نمي آرايد، به مَرکب هاي آن چناني سوار نمي شود و در جهت آسايش هرچه بيشتر خويش نمي کوشد. صرفه جويي شخصي امام در مصرف بيت المال نيز بسي شگفت انگيز است. او حاضر نبود حتي براي پاسخگويي به کساني که براي کار شخصي در شب به او مراجعه مي کردند، از نور چراغي که به درآمدهاي عمومي تعلّق داشت، استفاده کند. داستان تأمّل برانگيز و عبرت آموز طلحه و زبير که در هنگام رسيدگي حضرت به امور بيت المال، براي بازگويي مسائل شخصي خدمت علي عليه السلام رسيدند و ايشان، چراغ بيت المال را خاموش کرد و فرمود تا از خانه اش چراغي ديگري بياورند و حاضر نشد حتي دقايقي از پرتو نور چراغي که از درآمدهاي عمومي بود، براي مسائل شخصي بهره گيرد، در همين راستاست.[2] .
بر پايه آنچه گذشت، سياست امام در مصرف اموال عمومي و چگونگي بهره گيري کارگزاران از آن و چه ساني هزينه کردن بيت المال، فوق العاده جالب و آموزنده است. امام براي اين که کارگزاران را به نهايت صرفه جويي از درآمدهاي عمومي توجّه دهد و آنان را به جلوگيري از اسراف وا دارد، در بخش نامه اي از آنان خواست تا حتي در نوشتن نامه به او صرفه جويي کنند و چنين تأکيد کرد:
صفحه 58.