اعلان رسمي براي حضور در غدير[1]
با اينکه انتظار مي رفت پيامبر خدا در اين اولين و آخرين سفر حج خود مدتي در مکه بمانند، ولي بلافاصله پس از اتمام حج حضرت به مناديِ خود بلال دستور دادند تا به مردم اعلان کند: فردا کسي جز معلولان نبايد باقي بماند، و همه بايد حرکت کنند تا در وقت معين در «غدير خم» حاضر باشند. انتخاب منطقه ي «غدير» که به امر خاص الهي بود از چند جهت قابل ملاحظه است: يکي اينکه در راه بازگشت از مکه، کمي قبل از محل افتراق کاروانها و تقاطع مسيرهاست. دوم اينکه در آينده هاي اسلام که کاروانهاي حج در راه رفت و برگشت از اين مسير عبور مي کنند با رسيدن به وادي غدير و نماز در مسجد پيامبر صلي اللَّه عليه و آله، تجديد خاطره و بيعتي با اين زيربناي اعتقادي خود مي نمايند و ياد آن در دلها احيا مي گردد.[2] . سوم اينکه «غدير» کمي قبل از «جحفه»، بياباني وسيع و آبگيري براي جمع شدن آب سيلها و همچنين آب چشمه اي که از سمت شمال غربي به آن مي ريزد و چند درخت کهنسال تنومند بوده، که براي برنامه ي سه روزه پيامبر صلي اللَّه عليه و آله و ايراد خطبه براي آن جمعيت انبوه بسيار مناسب بوده است. براي مردم بسيار جالب توجه بود که پيامبرشان- پس از ده سال دوري از مکه- بدون آنکه مدتي اقامت کنند تا مسلمانان به ديدارش بيايند و مسائل خود را مطرح [صفحه 42] کنند، بعد از اتمام مراسم حج فوراً از مکه خارج شدند و مردم را نيز به خروج از مکه و حضور در «غدير» امر نمودند. صبح آن روز که پيامبر صلي اللَّه عليه و آله از مکه حرکت کردند، سيل جمعيت که بيش از صد و بيست هزار نفر[3] تخمين زده مي شدند به همراه حضرت حرکت کردند. حتي پنج هزار نفر از مکه و عده اي حدود دوازده هزار نفر از اهل يمن- که مسيرشان به سمت شمال نبود- براي درک مراسم غدير همراه حضرت آمدند. [صفحه 47]
.
صفحه 42، 47.