لازم مى دانم بطور اجمال درباره ويژگيهاى اين كتاب سخنى داشته باشم تا خوانندگان محترم با توجه به اين خصوصيات كتاب را مطالعه كنند و با هدفى كه كتاب تعقيب مى كند آشنا گردند. و ضمنا تذكرات لازم درباره كتاب را بيان كنم .
در ضمن مطالعه اين كتاب كه در حقيقت تحقيقى ، تاريخى ، در موضوع خود مى باشد و تاكنون به اين گستردگى درباره اين موضوع تتبع و تحقيق نشده است . با شيوه حكومتى و سيره عملى اميرالمؤ منين (ع ) آشنا مى شويم ، چرا و چگونه حضرت حكومت را پذيرفت و با چه ملاكهايى افراد را براى مناصب و پستهاى ادارى برمى گزيد، با بخشى از دستورالعملها و بخشنامه هائى كه براى كارگزاران خود مى نوشت و دستوراتى را كه در راه بهسازى جامعه صادر مى كرد. و رابطه اى كه ولى مسلمين و كارگزاران مناطق بود - از سيره آن حضرت استفاده مى شود كه كارگزاران مناطق مختلف در تصميم گيريهاى مهم مانند جنگ و صلح بايد از مركز پيروى مى كردند نظارتى كه بر كار كارگزاران و كنترل آنان داشت ، توجه به گزارشاتى كه از طريق مردم در رابطه با كار و فعاليتهاى كارگزاران به آن حضرت مى رسيد و ترتيب اثر دادن به آنها. بهره جستن از نظرات مشاوران و نزديكان معتمد براى تعيين و عزل كارگزاران ، فرصت دادن به نيروهاى مختلف براى بازگشت به مسير حق . توجه جدى به بيت المال مسلمين و دقت در جلوگيرى از سوء استفاده آنان و برخورد شديد با متخلفان و سوء استفاده كنندگان از مقام و موقعيت اجتماعى خود، آزاد گذاشتن مخالفان سياسى تا زمانى كه دست به كار خلاف نزنند. برخورد انسانى با بقيه ملل حتى كفّار، دستورات اكيد براى آبادانى مناطق مختلف حتى جويبارهاى تخريب شده . توجه به ضعفا و مستمندان و يتيمان . انجام كارهاى مردم بدون هيچ گونه توقع و چشمداشتى به گونه اى كه نوشته اند: وقتى كه حضرت مشكل برخى از دهقانان و بزرگانى (ايرانى ) را برطرف كرد آنان به عنوان قدردانى چهل درهم نزد وى بردند؛ ولى حضرت نپذيرفت و فرمود:
انّا قوم لاناءخذ على معروف ثمنا.(9)
ما خاندان بخاطر كار نيكى كه انجام دهيم بها و پولى دريافت نمى كنيم .
پايبندى به اصول اسلامى و معيارهاى مكتبى ، عفو و گذشت نسبت به مخالفان و برخورد بزرگوارانه با آنها و در عين حال برخورد شديد با دوستان و همكارانى كه بخاطر منافع دنيوى به اردوگاه دشمن پيوسته اند و تخريب منازل آنان ، اجراى حدود الهى . تعيين قضاوت و نظارت بر كار آنان ، رسيدگى به مشكلات قضائى مردم در رحبه (صحن ) مسجد كوفه . توجّه بازار و موعظه بازاريان و تعيين ناظر بر امور بازار و... همه از خصوصيات حكومت على (ع ) بوده كه در اين كتاب با آن آشنا مى شويد.