كساني كه از بيعت با علي امتناع كردند











کساني که از بيعت با علي امتناع کردند



عمار ياسر به علي عليه السلام گفت: يا اميرالمؤمنين! مردم جملگي با اختيار و ارده خويش با شما بيعت کردند و جماعتي مثل اسامة بن زيد و عبدالله بن عمر و محمد بن مسلمة و حسان بن ثابت و کعب بن مالک از بيعت با امتناع ورزيدند. آنان را احضار کن تا مثل مهاجر و انصار با شما بيعت کنند.[1] .

علي عليه السلام فرمود: احتياج به بيعت کساني که ميل و رغبت به ما ندارند نيست، آنان را

[صفحه 18]

به حال خويش رها کنيد.

مالک اشتر گفت: يا اميرالمؤمنين! آنان اگر چه سوابق خدمت بيشتري به محمد مصطفي صلي الله عليه و آله دارند،اما اين بيعت همگاني است، همه افراد بايد به اين کار رغبت نشان دهند. آنان را بخوان تا بيعت کنند، امروز مردم با زبان حمايت مي کنند، و فردا که جنگي پيش آيد با شمشير و نيزه بايد حمايت کنند.

اميرالمؤ منين علي عليه السلام فرمود: اي مالک! من مردم را بهتر از تو مي شناسم؛ بگذار تا بر رأي و ميل خويش رفتار کنند.

زياد بن حنظله تميمي از جاي برخاست و گفت اي اميرالمؤمنين! هر کسي که در بيعت با شما رغبت نکند، او را منفعتي براي ما نيست و آنان که به اکراه و اجبار بيعت کنند به خيرشان اميدي نيست. اگر بخواهند به اکراه بيعت کنند رهايشان کن.

سعد بن ابي وقاص جلو آمد و گفت: يا اباالحسن! سوگند به خدا شک ندارم تو به خلافت اين امت سزاوار و بر حق هستي، اما جماعتي در اين کار با تو منازعه مي کنند که اهل قبله و نمازند؛ اگر دوست داري بيعت کنم، شمشيري به من ده که زبان و دو لب داشته باشد و بتواند سخن بگويد، و مومن را از کافر باز شناسد، تا با آن شمشير با مخالفان تو بجنگم.

اميرالمؤمنين علي عليه السلام فرمود: اي سعد! از مهاجر و انصار و ديگران کسي چنين شرطي بر ولي امر خويش نکرده است، اگر راست مي گويي بيعت کن، آن گاه در خانه خويش بنشين، و در هيچ جنگي شرکت نکن من تو را در هيچ کاري اجبار نمي کنم.

سعد بن ابي وقاص گفت: اي اباالحسن! در اين باره تأمل و تفکر مي کنم تا تصميم بگيرم.

عمار ياسر گفت واي بر تو سعد! از خداي سبحان بترس که بازگشت همه به سوي اوست. اميرالمؤمنين علي عليه السلام تو را بر بيعت مي خواند، عذر مي آوري و شمشيري سخنگو مي طلبي! اين کار تو شايسته نيست، شايد در دل قصد ديگري داشته باشي؟

[صفحه 19]



صفحه 18، 19.





  1. طبري153:5 و ابن اثير303:2 و ابن کثير253:7 درباره متخلفين از بيعت مراجعه شود.