نبرد سنگين يا جنگ ليلة الهرير
حمد و سپاس خداي را که قضا و قدر الهي را بر عالم حاکم گردانيد. هيچ آفريده اي را قدرت نقض قضاي الهي نيست اگر خداوند بخواهد هيچ دو نفري با هم مخالفت نمي کنند و هيچ مبطل، حق را انکار نمي کرد و مفضول حق فاضل را منع نمي نمود. و لو شاء الله ما اقتلوا ولکن الله يفعل ما يريد. ما را تقدير سابق و قضاي الهي به اين مکان آورده است و در منظر او هستيم. ما را مي بيند و کلام ما را مي شنود، اگر بخواهد انتقام ما را مي ستاند و سزاي بدکاران را مي دهد. ليکن دنيا را سراي اعمال و آخرت را سراي پاداش و جزا قرار داده است. ليجزي الذين اساؤا بما عملوا و يجزي الذين احسنوا بالحسني. بدانيد شما فردا با دشمنان خويش مي جنگيد، شايد در ميدان حرب به فيض شهادت نايل شويد. پس امشب بيدار باشيد، ذکر خدا گوييد، نماز بگزاريد، قرآن تلاوت کنيد، از خداي تعالي نصرت و پيروزي بخواهيد، چون در ميدان جنگ واريد شويد با صبر و ثبات مقاومت کنيد تا به سبب صبر و استقامت به رستگاري و [صفحه 226] نجات برسيد، هر رنج و مشقتي به ما رسيده به دشمن ما نيز بيش از آن رسيده است. از دشمن رمقي بيش نماده و آخرين نفس ها را مي کشد و بدانيد اعتبار کارها به پايان آن است، سعي کنيد در پايان جنگ، پيروزي از آن شما باشد. ياران من! شما بر حقيد و دشمن بر باطل فردا صبح روي به جنگ مي آوريم تا آتش فتنه را خاموش کنيم و هو خير الحاکمين. بعد از خطبه اميرالمؤمنين علي عليه السلام لشکريان با رغبت تمام مشغول به کار شده، به اصلاح شمشير و نيزه پرداختند و سپس به راز و نياز و نماز پرداختند.
آن شب لشکر دو طرف در اضطراب و نگراني بودند، اميرالمؤمنين علي عليه السلام بعد از نماز عشاء در حضور اصحاب و ياران اين خطبه را ايراد فرمود:[1] .
صفحه 226.