عوامل ايجاد تفرقه در نگاه علي
[صفحه 38] به وجود آورنده و يا موانع ايجاد آن هستند به سخنان گهربار حضرت امير (ع) در اين زمينه مي پردازيم و از آن بزرگوار رهنمودهايي براي رسيدن به جامعه اي متحد و تکامل يافته برمي گيريم. حضرت، عوامل ايجاد تفرقه را با صراحت تمام بيان و در يک نگاه کلي به دو عامل اشاره مي فرمايد: الف) عامل دروني (خبث سريره و پليدي دل)، ب) عامل بيروني (نبودن رهبر عادل و بر حق و يا نشناختن رهبري و عدم اطاعت از او). اينکه به بررسي اين دو عامل اساسي در ايجاد تفرقه مي پردازيم و از دل تاريخ شواهدي را براي تبيين بيشتر مطلب ذکر مي کنيم.
تفرقه و پراکندگي در يک امت که داراي اعتقادات و باورداشتهاي يکساني هستند از مهمترين بيماريهاي سياسي- اجتماعي به شمار مي رود که بي تفاوتي نسبت به ان موجب بروز فاجعه اي عظيم خواهد شد. و معلوم است که براي مبارزه با يک بيماري خانمان برانداز، در مرحله ي اول بايد به بررسي علت آن بپردازيم و پس از علت يابي، به رفع عوامل و علت بروز يا ايجاد بيماري بيانديشيم و راهکارها و راهبردهاي مناسب را ارائه دهيم. از آنجا که مناديان وحدت، بهترين مفسران و تبيين کنندگان عوامل
صفحه 38.