ارزيابي اشتباهات گذشته
يعني کسي که نوعي ضعف و کاستي در او وجود دارد که عامل بزهکاري يا خطا و اشتباهي شده است. چون ريشه ها زنده اند ممکن است دوباره همان خطا و اشتباه را تکرار کند. جز آنکه توبه واقعي کرده باشد. يا خود را کاملاً ساخته باشد. يا ريشه هاي انحراف را در خود خشکانده باشد. که حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: إِذَا کَانَ فِي رَجُلٍ خَلَّةٌ رَائِقَةٌ فَانْتَظِرُوا أَخَوَاتِهَا «اگر در کسي خصلتي شگفت ديديد، همانند آن را انتظار کشيد.»[1] .
يکي ديگر از راه هاي کشف واقعيّت ها، ارزيابي اشتباهات گذشته افراد است.
1- مجمع الامثال ج 2 ص 454: ميداني (متوفاي 518 ه) 2- منهاج البراعة ج 3 ص 428: ابن راوندي (متوفاي 573 ه) 3- بحار الانوار ج 66 ص411 ح129 ب38: مجلسي (متوفاي 1110 ه) 4- غرر الحکم ج 3 ص 177: آمدي (متوفاي 588 ه) 5- بحارالانوار ج75 ص13 ح71 ب15: مجلسي (متوفاي 1110ه) 6- نثرالدّر ج1 ص318: وزير ابي سعد آبي (متوفاي 421ه).