آزمايش ها
انسان ها در آزمايش ها و حوادث سخت، ماهيّت خود را آشکار مي کنند که حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: فِي تَقَلُّبِ الْأَحْوَالِ، عِلْمُ جَوَاهِرِ الرِّجَالِ. «در دگرگوني روزگار گوهر شخصيّت مردان شناخته مي شود.»[1] . و در رهنمود ديگري فرمود: براي شناخت افراد، آنها را آزمايش کن، و چنين رهنمود داد که: اخْبُرْ تَقْلِهِ. «مردم را بيازماي، تا دشمن گردي.»[2] .
يکي ديگر از راه هاي کشف واقعيّت ها، آزمودن است، آزمايش کردن است.
1- غررالحکم ج1 ص396 وج4ص13 و487 و532: آمدي (متوفاي 588 ه) 2- کتاب طراز ج 1 ص 217: سيد يماني 3- کتاب الغارات (بنقل ابي الحديد ج 1 ص 203(: ابن هلال ثقفي (متوفاي 202 ه) 4- اصول کافي ج 1 ص 207: کليني (متوفاي 328 ه) 5- تفسير عياشي (در تفسير آيه 106 نحل): عياشي (متوفاي 300 ه) 6- قرب الاسناد: حميري (متوفاي 290 ه) 7- أنساب الاشراف ج 2 ص 119: بلاذري (متوفاي 279 ه) 8- مستدرک ج 2 ص 385: حاکم نيشابوري شافعي (متوفاي 258 ه) 9- کتاب الفتن: نعيم بن حماد (متوفاي 228 ه) 10- کتاب أمالي ص 214: شيخ طوسي (متوفاي 460 ه) 11- کتاب ارشاد ص 151: شيخ مفيد (متوفاي 413 ه) 12- الملاحم والفتن ص 75: سيدبن طاووس (متوفاي 664 ه) 13- کتاب الرجال ص 103: علامه کشي (متوفاي 340 ه). 1- معرفة الحديث ص 162: حاکم نيشابوري شافعي (متوفاتي 405 ه) 2- غرر الخصائص ص 320: وطواط (متوفاي 553 ه) 3- منهاج البراعة ج 3 ص 425: ابن راوندي (متوفاي 573 ه) 4- بحارالانوار ج71 ص164 ح28 ب10: مجلسي (متوفاي 1110ه).