بخش 05
علي (ع) مأمور نوشتن اين پيمان نامه شد. آغاز نامه را بسم الله الرحمن الرحيم نوشت و طرف پيمان را محمد رسول الله. سهيل پسر عمرو گفت: «من رحمان و رحيم نمي شناسم بنويس باسمک اللهم. رسول خدا (ص) علي را فرمود: ـ «چنين بنويس. اين آشتي نامه اي است ميان محمد رسول خدا و سهيل پسر عمرو.» ـ سهيل گفت: «اگر تو را پيامبر خدا مي دانستم با تو جنگ نمي کردم، نام خود و پدرت را بنويس.» ـ پيغمبر گفت: «چنين کن.»[1] چنانکه خواهيم نوشت، حادثه اي مشابه اين حادثه براي علي (ع) و معاويه و مردم شام پديد آمد. جنگ خيبر در سال هفتم هجرت روي داد. يهودياني که در قلعه خيبر به سر مي بردند وضع نامعلومي داشتند و چنانکه نوشته شد بعضي از آنان در جنگ خندق ابو سفيان را ياري کردند. احتمال حمله آنان به مدينه مي رفت. رسول خدا به سر وقتشان رفت، اما يهوديان ايستادگي مي کردند. قلعه قموص بيست روز در محاصره ماند. سرانجام پيغمبر فرمود: «فردا پرچم را بدست کسي مي دهم که خدا و رسول را دوست مي دارد و خدا و رسول او را دوست مي دارند و با پيروزي باز مي گردد.» سران مهاجر و انصار خود را نامزد اين مأموريت ميکردند. روز بعد رسول خدا (ص) پرسيد: ـ «علي کجاست؟» ـ «درد چشمي سخت دارد!» ـ «او را بخوانيد!» علي را در حالي که چشم هاي خود را بسته بود پيش پيغمبر آوردند. رسول خدا آب دهان در چشم او انداخت چشم وي خوب شد. حسان بن ثابت در اين باره سروده است: و کان علي ارمد العين يبتغي شفاه رسول الله منه بتفلة اين دو بيت و سه بيت پس از آن در ارشاد مفيد[2] و برخي کتابهاي ديگر آمده است. اما متأسفانه اين بيت ها و بسياري از بيت هاي ديگر او را که در مدح علي (ع) است از ديوان وي افکنده اند. در اين جنگ مرحب که دليرترين رزمندگان يهود بود بدست علي (ع) کشته شد و مسلمانان پيروز گرديدند.
در ذو القعده سال ششم هجرت پس از نبرد احزاب، رسول خدا با ياران خود قصد مکه کرد تا عمره به جاي آورد و حشمت اسلام و مسلمانان را به مردم مکه بنماياند. شمار مردمي را که همراه او بودند هزار و پانصد تن نوشته اند. همين که به آغاز سرزمين هاي حرم رسيدند، در جايي که حديبيه نام دارد، مشرکان مکه سر راه بر او گرفتند. پيغمبر گفت: «ما براي زيارت آمده ايم نه براي جنگ.» اما آنان نپذيرفتند. سرانجام توافق کردند و مقرر شد پيمان نامه اي براي مدت دهسال بنويسند. محمد (ص) از اينجا باز گردد و سال ديگر در همين وقت براي زيارت بيايد و مردم مکه، سه روز شهر را براي آنان خالي کنند.
دواء فلما لم يحس مداويا
فبورک مرقيا و بورک راقيا