اعتراض به لباس عاصم بن زياد

علاء بن زياد گفت:

يا اميرالمؤمنين از برادرم عاصم بن زياد به شما شکايت مي کنم.

فرمود: چه شکايتي؟

عرض کرد: عبائي پوشيده و کار عبادت و رهبانيّت پيشه کرده و دست از کار دنيا کشيده است.

امام علي عليه السلام فرمود:

او را پيش من بياوريد.

چون عاصم آمد، حضرت به او فرمود:

يَا عُدَيَّ نَفْسِهِ! لَقَدِ اسْتَهَامَ بِکَ الْخَبِيثُ! أَمَا رَحِمْتَ أَهْلَکَ وَوَلَدَکَ؟! أَتَرَي اللَّهَ أَحَلَّ لَکَ الطَّيِّبَاتِ، وَهُوَ يَکْرَهُ أَنْ تَأْخُذَهَا؟! أَنْتَ أَهْوَنُ عَلَي اللَّهِ مِنْ ذلِکَ!

قَالَ: يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ، هذَا أَنْتَ فِي خُشُونَةِ مَلْبَسِکَ وَجُشُوبَةِ مَأْکَلِکَ!

قَالَ: وَيْحَکَ، إِنِّي لَسْتُ کَأَنْتَ، إِنَّ اللَّهَ تَعَالَي فَرَضَ عَلَي أَئِمَّةِ الْعَدْلِ أَنْ يُقَدِّرُوا أَنْفُسَهُمْ بِضَعَفَةِ النَّاسِ، کَيْلَا يَتَبَيَّغَ بِالْفَقِيرِ فَقْرُهُ.

(اي دشمنک جان خويش، شيطان سرگردانت کرده، آيا تو به زن و فرزندانت رحم نمي کني؟ تو مي پنداري که خداوند نعمتهاي پاکيزه اش را حلال کرده امّا دوست ندارد تو از آنها استفاده کني؟ تو در برابر خدا کوچک تر از آني که اينگونه با تو رفتار کند.

(عاصم گفت، اي اميرمؤمنان، پس چرا تو با اين لباس خشن، و آن غذاي ناگوار بسر مي بري؟ حضرت اميرالمؤمنين علي عليه السلام فرمود:)

واي بر تو، من همانند تو نيستم، خداوند بر پيشوايان حق واجب کرده که خود را با مردم ناتوان همسو کنند، تا فقر و نداري، تنگدست را به هيجان نياورد، و به طغيان نکشاند.)[1] .

عاصم گفت:

يا اميرالمؤمنين خودت نيز مانند من هستي، با اين لباس خشن که مي پوشي و با اين طعام خشک و بي خورش که مي خوري.

امام علي عليه السلام فرمود:

قالَ: وَيْحَکَ لَسْتُ کَاَنْتَ، اِنَّ اللَّهَ فَرَضَ عَلَي أئِمَّةِ الْعَدْلِ اَنْ يُقَدِّرُوا اَنْفُسَهُم بِضَعَفَةِ النَّاسِ، کَيْلا يَتَبَيَّغَ بِالْفَقيرِ فَقْرُهُ.[2] .

«واي بر تو من مانند تو نيستم، خداوند بر پيشوايان عادل واجب کرده که خود را با مردم در زندگي برابر کنند تا فقرا را فقرشان به طغيان وادار نکند.»

---

1. نهج البلاغه خطبه 209 معجم المفهرس مؤلّف.
2. نهج البلاغه خطبه 209 (معجم المفهرس).