يک خلاف، پنج نوع مجازات
روزي عمر بن خطّاب نشسته بود که پرونده پنج نفر زِناکار را نزد او آوردند تا حکم مجازات هريک را صادر نمايد. عمر دستور داد تا بر هريک، حدّ زنا اجراء نمايند. امام عليّ عليه السلام که در آن مجلس حضور داشت، خطاب به عمر کرد و فرمود: اين حکم به طور مساوي براي چنين افرادي صحيح نيست و قابل اجراء نمي باشد. عمر گفت: پس خود شما هر حکمي را که صلاح مي داني صادر و اجراء نما. امام عليّ عليه السلام اظهار داشت: بايد اوّلين نفر اعدام و گردنش زده شود، دوّمين نفر سنگسار گردد، سوّمين نفر صد ضربه شلاّق بخورد، چهارمين نفر پنجاه ضربه شلاّق و پنجمين نفر را تعزير يعني، مقداري شکنجه نمايند. عمر و حاضرين در مجلس، از صدور چنين حکمي بسيار تعجّب کرده؛ و علّت اختلاف مجازات را براي يک معصيت جويا شدند؟ اميرالمؤمنين عليّ بن ابي طالب عليه السلام فرمود: شخص اوّل مشرک بود و حکم مرد زناکار مشرک با زن مسلمان اعدام است. شخص دوّم مسلمان بود ولي چون همسر داشت، زناي او محصنه بوده است و مي بايست سنگسار شود. شخص سوّم نيز مسلمان بود، و چون ازدواج نکرده بود، حدّ آن صد ضربه شلاّق است. شخص چهارم غلام و عبد بود و حدّ او نصف حدّ افراد آزاد مي باشد. و شخص پنجم ديوانه است و بر ديوانه حدّ جاري نمي گردد؛ بلکه بايد او را تعزير و شکنجه نمايند.[1] .
اصبغ بن نباته که يکي از اصحاب حضرت اميرالمؤمنين، عليّ عليه السلام است حکايت کند: