شباهت علي به پيامبران
شباهت حضرت آدم و علي عليه السلام در ده چيز است: سرشت، توقف، مصاحب، ازدواج، حکمت، هوش، خلافت، دشمنان، وفا و وصيت و اولاد و عترت مي باشد. شباهت بين علي عليه السلام و حضرت نوح در هشت چيز است: فهم و دعوت، اجابت، کشتي، برکت، سلامت، شکر و هلاک کردن دشمنانش. شباهت بين علي عليه السلام و ابراهيم خليل در هشت چيز است. وفا، خودداري، مناظره با پدر و قوم خود، نابود کردن بت ها، بشارت خداوند به او به دو فرزندي که ريشه انساب پيامبران هستند، اختلاف احوال ذريه، گرفتاري او از ناحيه خدا به جان و مال و فرزند و نامگذاري او از طرف خداوند به خليل به اين معني که هيچ چيز را به خدا ترجيح نداده است. شباهت علي عليه السلام با يوسف در هشت چيز است. علم در کودکي: حسد برادران، عهدشکني برادران، سلطنت، آشنايي بر تأويل احاديث، کرم، عفو در وقت قدرت و مهاجرت و تغيير خانه. شباهت علي عليه السلام با موسي کليم الله در هشت چيز است. صلابت، دعوت مردم، عصا، شرح صدر، برادري، مودت، محنت کشيدن و به ميراث ملک و امارت. شباهت بين علي عليه السلام حضرت داوود در هشت چيز است. علم، نيرومندي، مبارزه با جالوت، قدرت بر طالوت، نرم کردن آهن براي او، تسبيح جمادات با او، فرزند صالح و خطاب قاطع. شباهت او و سليمان در هشت چيز است. امتحان الهي، تخت پادشاهي، تلقين خدا او را در کودکي به آنچه شايسته آن است از خلافت، رد خورشيد به خاطرش بعد از غروب، تسخير هوا و باد براي او، تسخير جن براي او، آگاهي اش از سخن گفتن پرندگان و جمادات و آمرزش و برداشتن حساب از او. شباهت او با ايوب هشت چيز است. بلاياي بدنش، بلاياي در فرزندش، بلايا در مالش، صبر، خروج همگان، شماتت دشمنان، دعا به درگاه خدا و وفا به نذر. شباهت بين ايشان و يحيي بن زکريا به هشت چيز است. عصمت، کتاب و حکمت، تسليم، نيکي به پدر و مادر، شهادت به خاطر يک زن مفسد، خشم خدا بر انتقام گرفتن از قاتلش به خوف از خدا و نداشتن هم نام براي او. شباهت او و عيسي عليه السلام در هشت چيز است. اذعان به خدا، علم به کتاب، علم برنامه نگاري، هلاک دو فرقه از اهل ضلال در مورد او، زهد در دنيا. کرم و بخشش، اخبار از کائنات و کفايت و کارداني.[1] .
روزي رسول اکرم در حالي که در بزم اصحابش نشسته بود فرمود: هر کس بخواهد آدم را در علمش و نوح را در فهمش و ابراهيم را در اخلاقش و موسي را در مناجاتش، عيسي را در سنتش و محمد را در تماميت و کمالش ببيند، بايد به اين مردي که مي آيد بنگرد. مردم همه گردن کشيدند. ناگاه چنان با علي بن ابيطالب عليه السلام مواجه شدند، که گويا او از زمين کنده شده و از کوه سر برآورده است.