منابعي كه همه خطبه را نقل كرده اند











منابعي که همه خطبه را نقل کرده اند



1. اقبال الاعمال: رضي الدين ابوالقاسم علي بن موسي بن طاووس (متوفاي664)، تمام اين خطبه را در کتاب «اقبال الاعمال» نقل کرده است، يادآوري مي کنيم ابن طاووس اين روايت را به سند خود از شيخ طوسي و با همان سند شيخ با اندک تفاوتي در بعضي از کلمات نقل مي کند.[1] .

2. مصباح کفعمي:شيخ تقي الدين ابراهيم بن علي ابن الحسن … الکفعمي (متوفاي905)، اين خطبه را از «مصباح المتهجد»، در کتاب خود به نام «جنة الامان الواقية وجنة الايمان الباقية» معروف به «مصباح کفعمي» با کمي تفاوت آورده است.[2] .

3. بحارالانوار: علامه ملا محمّد باقر مجلسي، اين خطبه را از «مصباح الزائر»، تأليف سيد ابن طاووس، صاحب «اقبال الاعمال»، و به طور کامل در «بحارالانوار» نقل کرده است، لکن با نسخه «مصباح المتهجد» اندکي تفاوت دارد.[3] .

4. مصباح الزائر: از آنجا که علامه مجلسي اين خطبه را از «مصباح الزائر» نقل مي کند بي شک اين کتاب نيز از جمله منابعي است که خطبه را به طور کامل ذکر کرده است، ولي بايد توجه داشت که چون مؤلف «اقبال الاعمال»، «مصباح الزائر» يک نفر است و کتاب اخير اولين تأليف سيد ابن طاووس است، ممکن است اين دانشمند آنچه را که در «اقبال الاعمال»، نقل کرده است همان باشد که در «مصباح المتهجد» بيان داشته است.

5. مسند الامام الرضا(ع): مؤلف اين اثر، متن کامل خطبه را از کتاب «مصباح المتهجد» نقل کرده است.[4] .









  1. اقبال الاعمال، ص461.
  2. مصباح کفعمي، ص695.
  3. بحارالانوار، ج97،ص112.
  4. مسند الامام الرضا(ع)، عزيز اللّه عطاردي، ج2، ص11.