نگاهي گذرا به مفاد خطبه به عنوان سند جهاني اسلام











نگاهي گذرا به مفاد خطبه به عنوان سند جهاني اسلام



امام اميرالمؤمنين(ع) در يکي از روزهاي جمعه که مصادف با روز عيد غدير بوده است، خطبه اي ايراد مي کند که با حمد و ثناي الهي و با کلمات و جملاتي پر معنا و شهادت به وحدانيت ذات اقدس اله و بيان برخي از صفات ثبوتيه و سلبيه او، شروع مي شود، و پس از تشريح اهميت نبوت و رسالت، و بيان اين که گواهي به نبوت، قرين اعتراف به لاهوتيت خداست، به بيان مسئله امامت و مقام امامان(ع) مي پردازد و درباره جايگاه واقعي ائمه، خلقت و نشأت وجودي آنها و ديگر ويژگي هايشان سخن مي گويد.

در ادامه به نقش پراهميت خود مي پردازد و در کنار حجت ظاهر، شاهدي ديگر را بر حقانيّت خود مطرح مي فرمايد. پس از آن، اهميت روز جمعه و عيد غدير را خاطر نشان مي سازد و فلسفه روز جمعه و اعمال مستحب آن را بيان مي نمايد. آنگاه به ارتباط توحيد، نبوت و ولايت و دين با يکديگر اشارت مي کنند و آثار و ثمرات معرفي وليّ، در واقعه غدير را به تفصيل بيان کرده و با تعابيري بلند به تفسير آن مي پردازد. پس از آن نصايح و پندهاي ارزشمندي مي دهد و با استناد به آيات قرآن مردم را به اطاعت خدا و رعايت تقوا و دوري از گناه تشويق مي نمايد. سپس در بيان معناي استکبار، استکبار را سرپيچي از پيروي کسي که مي بايست اطاعت شود مي داند و به تفسير «طريق»، «صراط» و «سبيل اللّه» مي پردازد و مي فرمايد: صراط منم، سبيل اللّه منم، نورالانوار منم و….

در پايان خطبه بار ديگر مردم را به اخلاق فردي، اجتماعي، مالي و… سفارش مي کند و استحباب روزه روز غدير و پاداش بس عظيم آن را يادآور مي شود.

گوينده اين سخنان کسي است که همه ملل اسلام به علم، فضل، کمال، مقام والا و عدالت و تقوايش اعتراف دارند؛ از اين روي جاي دارد همگان به اين خطبه به عنوان «سند جهاني اسلام» بنگرند و بدان احتجاج کنند، و به برکت آن، شبهه هاي اعتقادي خود را رفع کنند و مرزبندي هاي ساختگي ميان فرقه ها را بردارند، پيوند وثيق ميان توحيد، نبوت، رسالت و امامت را درک کنند و براساس آن عقايد، احکام و معارف را از باب حکمت و علم نبي دريافت دارند.