علم کلام يا خداشناسي
و در فِرَقِ اسلامي، سرآمد فرقه معتزله، که ادّعا دارند، علم کلام را مردم از آنها آموخته اند «واصل بن عطا» است. و او شاگرد عبداللَّه پسر محمّد حنفيّه و محمّد حنفيّه نيز شاگرد پدرش اميرالمؤمنين علي عليه السلام است. همچنين فرقه اشعري و طرفداران تفکّر جبر منسوب به «ابوالحسن اشعري» است، و ابوالحسن شاگرد «ابو علي جبائي» است، و او نيز از شاگردان بزرگ معتزله «واصل بن عطا» است، پس فرقه اشعري نيز هرچه دارند از علي بن ابيطالب عليه السلام مي باشند.
هر کس در روايات باقي مانده از امام علي عليه السلام بحث کند يا نهج البلاغه به خصوص خطبه هاي 1 و 2 و 91 و 182 و 165 را مطالعه کند به اين حقيقت اعتراف مي کند که چونان حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام کسي نتوانسته «خداشناسي» را در ابعاد گوناگون و با روش هاي مختلف به جهانيان عرضه کند[1] .