كتاب علي











کتاب علي



با عنايت به اختصار مقاله حاضر، در اين جا فقط ويژگي هاي مصحف امام را، فهرستوار، مي شماريم و توضيح در باره آن ها را به مجالي ديگر وامي گذاريم:

1. ترتيب بر حسب نزول؛

2. ذکر ناسخ و منسوخ؛

3. اشتمال بر تأويل؛

4. اشتمال بر تنزيل؛

5. بيان محکم و متشابه؛

6. تفصيل احکام؛

7. ذکر اسامي اهل حق و باطل؛

8. املاي پيامبر و انشاي علي.

چون در منابع حديثي شيعه جست وجو کنيم، درمي يابيم که امامان، احاديثي را از نوشته اي به نام «کتاب علي» نقل کرده اند. آن پاک نهادان، ده ها بار در گفتار خود تعبيرهايي چنين آورده اند: وَجَدنا في کتاب علي؛ في کتاب علي کذا؛ هکذا في کتاب علي؛ ذلک في کتاب علي. بيش تر اين روايات از امام باقر (ع) و امام صادق (ع) روايت شده اند و از ديگر امامان بسيار اندک نقل گشته اند.[1] .

بنابر اين، وجود کتاب علي (ع)، بنابر روايات متواتري که در منابع آمده اند، ترديدناپذير است، اما در اين جا چند پرسش مطرح است:

اول. اين کتاب از چه سخن مي گفته است؛ آيا از مقوله تفسير بوده يا از محتوايي حديثي، تاريخي و يا فقهي برخوردار بوده است؟

دوم. اين کتاب داراي چه ويژگي هايي بوده است؟

سوم. آيا تنها روايات شيعه از کتاب علي (ع) نام برده اند يا کتاب هاي اهل سنت نيز به آن اشاره کرده اند؟

چهارم. آيا مصحف امام و کتاب علي (ع) يکي بوده اند، يا مصحفْ بخشي از کتاب علي (ع) بوده يا به عکس، و يا هر دو وجودي مستقل داشته اند.









  1. قصير عاملي، مصطفي، کتاب علي والتدوين المبکر، ص 23.