تامين رفاه عمومي
فراهم آوردن رفاه و آسايش و تحقق کفاف در زندگي براي تمامي اقشار اجتماع، از اهداف اساسي حکومت علوي بود که زمينه ساز تعالي و بالندگي معنوي مي باشد. امام(ع) در حکمتي بليغ در اين باره مي فرمايد: «من اقتصر علي بُلْغَةِ الکَفافِ فقد انتظمَ الراحَة، و تَبوَّأَ خَفْضَ الدَّعَةِ[1] ؛ هر کس به مقدار نياز اکتفا کند، آسايش و راحتي خود را فراهم آورد و گشايش و آرامش به دست آورد». امام(ع) در حيطه حکومت خود، حداقل نياز معيشتي همگان را تأمين کرد و در راه فقرزدايي و تأمين معيشت گامهاي جدي برداشت. خود مي فرمايد: «ما اصبح بالکوفة احدٌ الّا ناعماً، اِنَّ اَدْناهم مَنزلَةً لَيَأْکل البُرَّ و يجلسُ في الظِّلِّ، و يَشْرَبُ من ماء الفرات؛[2] کسي در کوفه نيست که در رفاه به سر نبرد، حتي پايين ترين افراد، نان گندم مي خورند و سرپناه دارند و از آب فرات مي آشامند». در هر حال امام(ع) به رفاه عمومي توجهي تام داشت و عمران و آبادي سرزمينها و تأمين شرافتمندانه و کرامت مدارانه مردمان را از اهداف حکومت مي دانست و همچنان که در عهدنامه مالک آمده است حکومت را از ايجاد تنگنا و در مضيقه اقتصادي گذاشتن افراد بر حذر مي داشت و ضمن تلاش براي تأمين رفاه افراد تحت حکومت، به مالک توصيه مي کند کارکنان دولتي را از حيث مالي مستغني کند تا به فسادهاي مالي آلوده نشوند: «ثم اَسْبِغ عليهم الاَرزاقَ، فانّ ذلک قوةً لَهُم علي اسْتصلاح اَنفسهم و غنيً لهم عن تناول ما تحت اَيديهم، و حجة عليهم اِنْ خالفوا امرک اَو ثلموا اَمانتک[3] ». بديهي است رفاه عمومي جز با توزيع عادلانه و به حق ثروتها و درآمدهاي جامعه تحقق پذير نيست و بدين سان ننگ استضعاف مالي، از دامن جامعه پاک مي گردد. امام(ع) اين امر را از وظايف و اهداف زمامداران شمرده است[4] : «اِنّه ليس علي الاِمام اِلّا ما حُمِّلَ مِنْ اَمر ربّه. .. وَ اِصدارُ السُّهمان علي اهلها[5] ؛ بر امام نيست جز آنچه از امر پروردگار به عهده او واگذار شده. .. [از جمله:] رساندن سهمهاي بيت المال به اهل آن».