تقسيمات کشور
استانداريهاي مهم عبارت بود از: اهواز و بحرين- طبرستان- خراسان- سجستان مکران- آذربايجان- کوفه و بصره- دمشق و حمص و فلسطين- مصر عليا- مصر خاص- ماوراي صحراي ليبي- عربستان نيز به پنج استان تقسيم شده بود که مکه و مدينه از آن جمله بودند. هر اميري به تناسب وسعت استان، نوابي به شهرستانهاي خود مي فرستاد، امراء و نواب آنها علاوه بر وظائف سياسي و اداري، امام جمعه و جماعت نيز بودند و گاه غير از جمعه ها و عيدين در مواقع فوق العاده مردم را به مسجد دعوت کرده براي ايشان ايراد خطبه مي کردند و طي آن اوامر رسمي را ابلاغ يا مردم را به جهاد دعوت مي نمودند. [صفحه 13] قدرت کلام و فصاحت و بلاغت در خطبه ها از شرايط توفيق هر امير بود. وظائف امرا در قرآن و سنت رسول معلوم بود و گاهگاه از سوي خليفه هم دستورهائي دريافت مي نمودند- دفتر و بايگاني وجود نداشت و تعيين مبد تاريخ و تاريخ زدن روي بعض نامه ها و... از زمان عمر مرسوم گرديد. همچنين عمر براي اولين بار براي فلسطين و قنسرين و حمص قاضي تعيين کرد و او را به سمت امامت جمعه و جماعت انتصاب نمود.
بعد از فتح مکه و استقرار قدرت اسلام در جزيره العرب، از طرف پيامبر اکرم ( ص) حکمراناني به عنوان «امير» به شهرهاي عربستان فرستاده شد. بعد که در عهد خلفا دامنه ي فتوحات در آسيا و افريقا وسعت يافت تقسيمات اداري که تابع وضع جغرافيائي و سوابق اداري محل بود در متصرفات امپراطوريهاي ايران و روم بعمل آمد و اداره ي بلاد مفتوحه به عهده ي والياني از صحابه رسول الله و سرداران و فاتحان سپرده شد و براي هر يک از آنها نايبي جهت جمع زکوه و صدقات و حفظ نظم در شهرستان تعيين گرديد.
صفحه 13.