وظايف مقام خلافت
بعض صحابه امور فرماندهي و تجهيز دسته هاي ارتش و بعض ديگر سرپرستي غنائم جنگي را به عهده داشتند و عده اي هم عامل خراج و قاضي و استاندار و فرماندار. .. مي شدند. مقر خلافت تا وقتي امام عليه السلام به کوفه رفت در مدينه بود و از آن پس مدينه اهميت سياسي خود را از دست داد. دفتر کار امير مومنان و محل ملاقات ها و مشاورات و رسيدگي به حسابها ابتدا مسجد مدينه و بعد مسجد کوفه بود، [صفحه 7] در آن جا با مردم نماز مي گذارد و بدون هيچ گارد يا پاسداري در دسترس همه مراجعه کنندگان بود و با اين که دو خليفه قبل از او را کشته بودند و او در يک شهر غريب و بي المللي بسر مي برد هميشه تنها حرکت مي کرد.
حضرت علي عليه السلام در تمامي دوره بيست و پنج ساله زمامداري خلفاي قبل، با اين که يقين داشت ازيشان براي زمامداري شايسته تر است اما براي پيشرفت اسلام و بهبود وضع مسلمانان از همکاري فکري و ارائه پيشنهادهاي مفيد و مشاوره مضايقه نمي فرمود. خلفا مقام سياسي و روحاني را در خود جمع داشتد و رئيس دولت و کشور و بالاترين مقام نظامي بشمار مي آمدند. در دوران سي ساله ي خلفاي راشدين مقامي بنام وزارت وجود نداشت ولي پيوسته جمعي از مهاجرين و انصار بخصوص جنگجويان بدر و عشره بشره خليفه را در گرفتن تصميم هاي مهم کمک مي کردند و در حقيقت اعضاي شوراي رهبري حکومت اسلامي بودند. بعض اين مشاوران وظائيف خاص را به عهده مي گرفتند چنان که علي عليه السلام در عهد ابوبکر سرپرستي اسيران جنگي و اداره روابط عمومي و مراسلات را پذيرفته بود و عمر عامل صدقات و اجرائيات بود.
صفحه 7.