حکومت و رهبري

حاکم اسلامي و رهبر جامعه، هم مسئوليت تربيت فرد و جامعه را دارد،

و هم به عنوان يکي از الگوهاي تربيت مطرح است،

همه به او نظر دوخته اند و از دستورات و فرامين رهبر اطاعت مي کنند.

که امام علي عليه السلام فرمود:

فَأَمَّا حَقُّکُمْ عَلَيَّ فَالنَّصِيْحَةُ لَکُمْ...وَتَعْلِيمُکُمْ کَيْلا تَجْهَلُوا، وَتَأْدِيبُکُمْ کَيَْما تَعْلَمُوا.

(شما مردم را بر من حاکم اسلامي حقّي است اما حق شما بر من آن است که از خيرخواهي شما دريغ نورزم و شما را تعليم دهم تا از جهل و ناداني نجات يابيد و شما را تربيت کنم تا فراگيريد و تربيت شويد.)[1] .

و هشدار مي دهد که نگذارند رهبري جامعه به دست نالايقان و نااهلان قرار گيرد،

که فرد و جامعه را به تباهي و نابودي مي کشانند و خود به اين بيداري و مسئوليّت، سخت پايبند است.

که فرمود:

وَلَکِنَّنِي آسَي أَنْ يَلِيَ أَمْرَ هذِهِ الْأُمَّةِ سُفَهَاؤُهَا وَفُجَّارُهَا، فَيَتَّخِذُوا مَالَ اللَّهِ دُوَلاً، وَعِبَادَهُ خَوَلاً

(ولي من از اين اندوهناکم که سرپرستي حکومت امّت به دست بي خردان و نابکاران افتد که بيت المال را غارت کنند و آزادي بندگان خدا را سلب نمايند و آنها را برده خود سازند.)[2] .

---

1. خطبه 9/34 نهج البلاغه معجم المفهرس مؤلّف، که برخي از اسناد آن به اين شرح است:
   

   1- تاريخ طبري ج6 ص51 وج3 ص124: طبري شافعي (متوفاي 310 ه)
   

   2- الامامة السياسة ج 1 ص 150: ابن قتيبة (متوفاي 276 ه)
   

   3- أنساب الاشراف ج 1 ص 199: بلاذري (متوفاي 279 ه)
   

   4- کتاب مجالس ص146 م18 ح6: شيخ مفيد استاد سيد رضي (متوفاي 413 ه)
   

   5- کتاب تذکرة ص101: ابن جوزي حنفي (متوفاي 654 ه).

2. نامه 9/62 نهج البلاغه معجم المفهرس مؤلّف، که برخي از اسناد آن به اين شرح است:
   

   1- الامامة والسياسة ج1 ص154 و155: ابن قتيبة (متوفاي 276 ه)
   

   2- الغارات ج 1 ص 302: ابن هلال ثقفي (متوفاي 283 ه)
   

   3- المسترشد ص401 و409: طبري شافعي (متوفاي 310 ه)
   

   4- کشف المحجة ص249-241-236: سيد بن طاووس (متوفاي 664 ه)
   

   5- رسائل: کليني (متوفاي 328 ه) «طبق نقل سيد ابن طاووس»
   

   6- عقد الفريد ج 2 ص 135: ابن عبد ربه مالکي (متوفاي 328 ه).