نامه اعتراض آميز امام به مصقله

مصقله در آن زمان که بر اردشير خُرّه حکومت مي کرد، به گمان آن که بيت المال ملک شخصي اوست و بر آن اختيار تام دارد، تمام بيت المال را به اقوام و خويشان خود مي بخشيد. از اين رو اميرالمؤمنين عليه السلام طي نامه اي او را از اين کار منع کرد و براي او چنين نوشت:

بلغني عنک أمرٌ إن کنت فعلته فقد اسخطت إلهک، و عصيت إمامک، إنّک تَقسم فيي ء المسلمين الذي حازمة رِماحُهم و خيولُهم و...؛

کاري از تو به من خبر رسيده که اگر آن را انجام داده باشي، خداي خود را به خشم آورده و امام و پيشوايت را غضبناک ساخته اي، تو اموال مسلمانان را که نيزه ها و اسب هايشان آن را جمع کرده و خون شان بر سر آن ريخته، در ميان عرب هاي خويشاوندت که تو را برگزيده اند، تقسيم مي کني. سوگند به خدايي که دانه را شکافته و انسان را آفريده، اگر اين گزارش درست باشد، تو نزد من خوار خواهي شد و ارزش و مقدارت کم خواهد گرديد. پس حق پروردگارت را سبک مشمار و دنيايت را با نابودي آخرتت آباد مساز که از زيان کارترين افراد خواهي بود.

اي مصقله، بدان که حق مسلماناني که نزد من و يا پيش تو هستند، در تقسيم اين اموال مساويند و بايد آنها نزد من آيند و سهم خود را بگيرند.[1] .

از اين نامه استفاده مي کنيم اميرالمؤمنين عليه السلام کمال دقت و توجه به بيت المال را داشته و کم ترين خبر در حيف و ميل اموال مسلمانان از کارگزاري، او را برمي آشفت و به او تذکر داده و وي را از انحراف در اين مسير برحذر مي داشت.

يعقوبي اين نامه را با کمي تغييرات نقل کرده و در ادامه، جواب مصقله را نيز آورده که وي وقتي نامه حضرت را ملاحظه کرد، بلافاصله پاسخ امام عليه السلام را داد و اعلام کرد: من درهمي از بيت المال برنداشته و به کسي نداده ام و اين موضوع را بررسي کنيد، اگر من چيزي برداشته باشم، مرا عزل و مجازات نماييد.

موقعي که پاسخ مصقله به حضرت رسيد از او پذيرفت و بر گفته او اعتماد کرد.[2] .

نهج البلاغه، نامه 43.
ر. ک: تاريخ يعقوبي، ج 2، ص 201.