سرانجام استانداري محمّد از جانب عثمان











سرانجام استانداري محمّد از جانب عثمان



اعتراضات مصريان و ديگر مردم شهرها عليه عثمان به خاطر ارتکاب اعمال غير اسلامي و گماردن انسان هاي فاسد و نالايق بازتاب شديدي به دنبال داشت؛ زيرا طلحه پس از شنيدن شکايت معترضان، عليه عثمان سخنراني شديدي کرد و عايشه به عثمان پيام فرستاد که اصحاب رسول خدا صلي الله عليه و آله از تو خواستند که اين مرد ظالم (عبداللَّه بن سعد بن ابي سرح) را عزل کني ولي تو گوش ندادي تا يک نفر بي گناه را کشت، پس انصاف کن و به نظر مردم توجه نما. و حضرت علي عليه السلام هم به عنوان سخن گوي مردم با عثمان ملاقات کرد و به او فرمود: مردم از تو مردي را به جاي مردي مي خواهند و قبلاً نيز ادعا کردند که وي خون ريخته، پس او را عزل کن و اگر حقي براي مردم بر عبداللَّه است، قضاوت به حق کن.

عثمان که خود را با اعتراض شديد مردم مصر و اصحاب رو به رو ديد، گفت: فردي را انتخاب کنيد تا او را والي آن جا قرار دهم. مردم مصر، محمّد بن ابوبکر را پيشنهاد دادند. عثمان فوراً طي نامه اي ابن ابي سرح را عزل و حکم امارت مصر را براي محمّد نوشت. پس از آن محمّد و همراهانش به سوي مصر حرکت کردند و گروهي از مهاجر و انصار هم براي نظارت بر اوضاع مصر همراه مصريان رفتند.[1] .

اما مصريان (محمّد بن ابوبکر و همراهان) هنوز سه شبانه روز از مدينه دور نشده بودند که غلام سياهي را ديدند که بر شتري سوار است و خيلي سريع مي راند، گويا دنبال کسي مي رود يا کسي او را تعقيب مي کند. فوراً غلام را گرفتند و به نزد خود آوردند، اصحاب پيامبر صلي الله عليه و آله که همراه مصريان بودند به آن غلام گفتند: کار تو چيست؟ گويا فرار کرده اي يا دنبال کسي هستي؟ او گفت: من غلام اميرالمؤمنين (عثمان) هستم که مرا به جانب استاندار مصر اعزام کرده است.

مردي در آن جمع گفت: استاندار مصر همراه ماست (يعني محمّد بن ابوبکر) گفت: خير مراد من غير از محمّد است، مرادم عبداللَّه بن سعد است. محمّد بن ابوبکر پرسيد: چه پيامي داري؟ گفت: نامه. گفتند: نامه چه است به ما بده؟ گفت: نه همراهم نيست؛ ولي مصريان او را تفتيش کردند و بالاخره نامه را در وسايل او پيدا کردند، ديدند نامه از عثمان به عبداللَّه بن سعد حاکم معزول مصر است که نوشته بود:

اي عبداللَّه، وقتي نامه من به تو رسيد، محمّد بن ابوبکر و فلاني و فلاني، دستگير و به قتل برسان، و در سرکار خود بمان تا دستور جديد را به تو ابلاغ کنم! و در آخر نامه، مهر عثمان خورده بود.

مصريان پس از آگاهي از متن نامه به مدينه بازگشتند و اصحاب را جمع کردند از جمله اميرالمؤمنين عليه السلام و طلحه و زبير و سعد در حضور آنان نامه را خواندند و جريان غلام را تشريح نمودند، اين امر سبب شد که مردم مدينه عليه عثمان انتقاد کنند و عمل او را محکوم نمايند. مصريان و ديگر افرادي که در مدينه بودند، خانه عثمان را محاصره کردند و سرانجام به قتل او منتهي شد.[2] .







  1. تاريخ الخلفاء، ص 143.
  2. تاريخ الخلفاء، ص 143.