مردانگي مالک و انجام وظيفه و رعايت موازين
راوي مي گويد: صبح که شد، اشتر او را به حضور حضرت علي عليه السلام آورد و گفت: اي اميرالمؤمنين، اين مرد از افراد پادگان معاويه است که ديروز اسيرش کردم و ديشب را پيش ما گذراند و با اشعار خود عواطف ما را تحريک کرد، گويا او با من خويشاوندي هم دارد، اينک اگر مستحق کشته شدن است او را بکش و اگر گذشت از او براي تو گوارا است او را به من ببخش. علي عليه السلام فرمود: «هو لک يا مالک، و اذا أصبت منهم أسيراً فلا تقتله فإن أسير أهل القبلة لا يقتل؛ اي مالک، او از تو باشد و هرگاه از ايشان اسيري گرفتي او را مکش که اسير اهل قبله نبايد کشته شود.» مالک او را به جايگاه خويش برد و آزاد ساخت.[1] .
مردي از شاميان به نام اصبغ بن ضرار ازدي به صحنه نبرد آمد، امير مؤمنان عليه السلام مالک اشتر را به مقابله با او گسيل داشت، اشتر موفق شد، بدون جنگ و درگيري او را اسير کند. بدين ترتيب او را شبانه به قرارگاه خويش آورد و در جايي او را محکم بست تا فرار نکند تا صبح فرا رسد. اصبغ شاعري نام آور بود و يقين پيدا کرد که فردا کشته خواهد شد، لذا براي نجات خود، ابياتي سرود و صداي خود را بلند کرد تا اشتر بشنود.