شهادت عمرو بن حمق در كوه هاي موصل











شهادت عمرو بن حمق در کوه هاي موصل



به معاويه خبر دادند که عمرو بن حمق دوست و يار ديرين علي عليه السلام فرار کرده و به کوه هاي موصل پناه برده است فوراً به والي و حاکم موصل که در آن زمان «عبدالرحمن بن عثمان ام حکم ثقفي» پسر خواهر معاويه بود نوشت که عمرو را در آن جا موصل دستگير کرده و به شام بفرستد!

عبدالرحمن جمعي از نيروهاي مسلح خود را براي دستگيري عمرو به کوه هاي موصل اعزام نمود، ولي هنگامي مأموران به او دست يافتند که وي در اثر مار گزيدگي بدرود حيات گفته بود و يا به قولي در اثر بيماري درد شکم قدرت بر دفاع نداشت. رفاعة بن شداد که همراه او بود خواست به جنگ و دفاع بپردازد، ولي عمرو به او توصيه کرد، دست از دفاع بردارد؛ زيرا حمله بي فايده است و به او سفارش کرد اگر مي تواني خود را نجات ده، رفاعه بر اسبي سوار شد و به آنها حمله کرد و از ميانشان فرار نمود که هرچه خواستند او را دستگير کنند موفق نشدند، ولي عمرو را دستگير نمودند چون از نامش پرسيدند او از معرفي خود امتناع کرد و گفت: کسي هستم که اگر مرا رها کنيد به نفع شماست و اگر مرا بکُشيد به ضرر شما است. سپس او را نزد عبدالرحمن حاکم موصل بردند، حاکم فوراً او را شناخت و درباره وي با معاويه مکاتبه نمود و دستور خواست.

معاويه در پاسخ نوشت: نخست او را شلاق بزنيد، بعد او را بکشيد، ولي اولين ضربه اي که بر بدن او زدند، زندگي را به درود حيات گفت و جان به جان آفرين تسليم کرد. سپس سرش را بريدند و به شام فرستادند و اين اولين سري بود که در اسلام از شهري به شهر ديگر حمل گرديد.[1] .

اين واقعه دلخراش در سال 50 هجري اتفاق افتاده است.[2] .

مقبره اين شهيد راه امامت و هدايت و صحابي بزرگ رسول خدا صلي الله عليه و آله در موصل اکنون به يکي از اماکن زيارتي مسلمانان تبديل شده است. ابو عبداللَّه سعيد بن حمدان پسر عموي سيف الدوله و ناصر الدوله دو فرزند حمدان در سال 336 هجري عمارتي بزرگ و حرمي وسيع بر مقبره او بنا نهاد و تأسيس اين عمارت موجب بروز فتنه اي ميان شيعيان و مردم سني گرديد.[3] .







  1. الاغاني، ج 17، ص 148 و ر. ک: تهذيب التهذيب، ج 6، ص 136 و اسد الغابه، ج 4، ص 100.
  2. اسد الغابه، ج 4، ص 101.
  3. اسد الغابه، ج 4، ص 101.