ابن حنيف در جنگ جمل و سرانجام او
شهدتُ الحرُوب فَشيَّبتني - در جنگ هاي زيادي حضور داشته ام و اين جنگ ها مرا پير کرده است؛ اما هرگز نبردي چون نبرد جمل نديده ام.[1] . ابن حنيف بعدها در کوفه سکنا گزيد و در زمان حکومت معاويه دار فاني را وداع گفت.[2] .
عثمان بن حنيف وقتي توسط طلحه و زبير به فرمان عايشه از بصره بيرون رانده شد در محلي به نام «ذي قار» بين راه بصره و کوفه خدمت اميرالمؤمنين عليه السلام شرفياب و گزارش آنچه توسط ناکثين بر سر او و مردم آمده بود به سمع امام عليه السلام رساند، و از همان جا با سپاه حضرت به بصره بازگشت و با سپاه اهل جمل وارد نبرد شد و دليل بر حضور وي در جنگ جمل، اشعاري است که ابن شهر آشوب از او نقل کرده است که يک بيت آن چنين است:
فلم أريوماً کيوم الجمل