برخورد با فرماندار آذربايجان
در آن روزها فرماندار اميرالمؤمنين عليه السلام در آذربايجان (مصقلة بن هبيره) بود، چون در ميان اسيران تعدادي از اهل قبيله او بودند، وساطت کرد، و گفت غرامت اسيران را مي دهم تا آزاد شوند. معقل بن قيس پذيرفت و اسيران آزاد شدند. امّا مصقله 500 هزار درهم غرامت را نپرداخت. امام علي عليه السلام طيّ نامه اي از او خواستند تا غرامت را بپردازد، که مبلغ 200 هزار درهم راپرداخت واز پرداخت بقيّه سر باز زد. چون با برخورد شديد امام روبرو شد به شام گريخت. حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: «رفتار او رفتار بزرگواران بود که اسيران را آزاد کرد، اما فرار او فرار بردگان بود، اگر به مرکز حکومت مي آمد، وعدم توانائي خود راتوضيح مي داد از او مي پذيرفتم.»[1] . (فَعَلَ فِعلَ السَّادَةِ وَ فَرَّ فِرارَ الْعَبيدِ)
معقل بن قيس يکي از فرمانداران نظامي اسلام بود که تعدادي از شورشيان را تعقيب کرد واز آذربايجان (اردشير خرّه) گذشت، و با آنها جنگيد، تعدادي کشته و تعدادي را اسير گرفت.