سرزنش بزرگان کوفه
امّا پس از پايان جنگ جمل، آنان را که بدون عذر قابل توجّهي در جنگ شرکت نداشتند، مورد نکوهش قرار داد. پس از پايان جنگ جمل امام علي عليه السلام وارد کوفه شد و در منزل جعدة بن هبيرة، (پسرِ خواهر خود) استقرار يافت، که بزرگان کوفه يک يک به ديدار امام مي رفتند. سليمان بن صُرَد خزاعي چون در جنگ شرکت نکرد، وقتي وارد شد، حضرت اميرالمؤمنين علي عليه السلام او را سرزنش کرد و فرمود: «اي سليمان دچار شک و شبهه شدي، و از ياري ما سرباز زدي، چرا از ياري کردن اهل بيت پيامبر صلي الله عليه وآله وسلم خودداري نمودي؟» سليمان عذرهاي فراوان آورد و با نگراني به مسجد جامع خدمت امام مجتبي عليه السلام رفت تا به گونه اي امام علي عليه السلام را از خود خشنود گرداند. روز ديگر سعيد بن قيس وارد مجلس امام شد، آن حضرت خطاب به او فرمود: «جواب سلام تو را مي دهم، گرچه از آن گروهي هستي که در جنگ شرکت نداشتي تا عاقبت کار مرا بداني.» سعيد با عذر خواهي هاي فراوان اظهار داشت: يا اميرالمؤمنين عليه السلام من از دوستان شما و طرفداران شما هستم. و روز ديگر جمعي از سران کوفه، «عبداللَّه بن معتم عبسي، و حنظلة بن ربيع تميمي، و محمّد بن مخنف» به همراه پدرش مخنف خدمت حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام رسيدند که امام همگان راسرزنش نمود و فرمود: «ما بَطَأَ بِکُمْ عَنّي وَ أنْتُمْ أشْرافُ قَوْمِکُمْ؟» «چه چيزي شما را از شرکت در جنگ و ياري کردن من باز داشت؟ در حاليکه شما از بزرگان قوم خود مي باشيد؟»[1] . پس از سرزنش امام علي عليه السلام، هر يک تلاش کردند تا بگونه اي امام را خشنود سازند.
حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام باآنکه کانون محبّت وايثار بود و کريمانه با دوست و دشمن برخورد مي فرمود،