زبير











زبير



زبير، پسر عوّام پسر خويلد (پدر خديجه زن پيغمبر) و مادر او صفيه دختر عبدالمطلب و عمه ي پيغمبر (ص) است. زبير در جنگ بدر همراه رسول خدا بود، او از کساني است که عثمان مال فراوان بدو بخشيد. مبلغ اين مال را ابن سعد در طبقات ششصد هزار نوشته است.

طلحه، پسر عبيدالله از تيم، و با ابوبکر از يک تيره است. پيش از اسلام بازرگاني مي کرد و با عثمان دوستي داشت. در جنگ احد کنار پيغمبر (ص) بود. او را از زمين برداشت تا به مردم بنماياند کشته نشده است. در آن نبرد دست خود را بر تيري که به سوي پيغمبر(ص) افکنده بودند گرفت، انگشتي از وي جدا گرديد، سپس دستش شُل شد.

طلحه و زبير جز کساني بودند که با علي (ع) بيعت کردند، اما پس از روزي چند ناخشنودي نمودند. آنان تنها نمي خواستند در کارها با علي (ع) به مشورت نشينند، چه هر مسلماني در کارهاي عمومي حق نظر دادن دارد. آنان مي خواستند در کار حکومت با او شريک باشند و چنين توقعي هيچ گاه برآورده نمي شد. چرا که کار حکومت بر اساس قرآن و سنت بود و هيچ کس در فهم اين دو به علي (ع) نمي رسيد. علي (ع) پرورده ي رسول خدا بود و آشنا به کتاب خدا و سنت رسول و ناسخ و منسوخ، آن چنانکه گويد:

«و از اين گونه (حديث و معناي آن) چيزي بر من نگذشت جز آنکه معني آن را از او پرسيدم و به خاطرم سپردم».

به هر حال، اين دو تن که بيعت با علي (ع) در گردن آنان بود از جمع بريدند و روي به مکه نهادند. از زبير پرسيده بودند: «تو با علي (ع) خويشاوندي و با او بيعت کردي، چرا

[صفحه 31]

به مخالفت با وي برخاستي؟» گفته بود: «از من به اکراه بيعت گرفتند راضي نبودم. دستم با علي (ع) بيعت کرد نه دلم». و علي (ع) در پاسخ او فرمايد:

«پندارد با دستش بيعت کرده است نه با دلش، پس بدانچه به دستش کرده اعتراف مي کند و به آنچه به دلش بوده ادعا. بر آنچه ادعا کند دليلي روشن بايد، يا در آنچه بود و از آن بيرون رفت[ جمع مسلمانان] در آيد».


صفحه 31.