اينک به شهادت علي مي رسيم
[صفحه 14]
اوّل ببينيم اگر کسي شهادتي بر خلاف حق بدهد موجب آن چيست؟ بديهي است که دو سبب بيشتر نمي توان برايش تصور نمود: يکي علمي و ديگري عملي به اين معني که يک وقت هست امر بر شاهد مشتبه مي شود و حقيقت را درک نمي کند و حقي را باطل و يا باطلي را حق مي پندارد که اين اشتباه ناشي از جهالت و عدم اطلاع است و به همين جهت پيشوايان مذهب به تحصيل علم و اطلاع کامل و کافي براي شاهد اهتمام ورزيده اند. حضرت صادق اشاره به خورشيد نموده و فرمود اگر مانند اين خورشيد قضيه در نظرت روشن هست گواهي بده و الافلا و خود اميرالمؤمنين (ع) انگشتان مبارکش را به هم چسباند و ميان چشم و گوشش نهاده تا فرمايش خود را که (همانا ميان حق و باطل چهار انگشت است) توضيح نمايد، آنگاه فرمود آنچه خود با چشم به بيني حق و آنچه از ديگران بشنوي باطل است؛ يعني شنيده ها را تا خود تحقيق نکني باطل انگار. يک وقت ديگر شاهد در عمل راه باطل مي رود؛ يعني بر خلاف علم و اطلاع خود گواهي مي دهد يا به جهت تطميع و يا به علت تهديد. حال به بينيم براي علي (ع) چنين خطايي امکان دارد؟
صفحه 14.