سياست حكومت علي















سياست حکومت علي



اميرالمؤمنين (ع) يک روز پس از بيعت، دستور داد بيت المال را بين مسلمانان بالسويّه تقسيم کنند و به هر نفر سه دينار بدهند و هيچ گونه فرقي بين بدري و احدي و خندقي و... و مهاجري و انصاري و آزاد شده ي آنها از غير عرب نگذاشت، و خود نيز با قنبر يکسان برداشت.

اين کار اميرالمؤمنين (ع) زنگ خطر را براي قشرهاي امتياز يافته در جامعه ي آن روز به صدا در آورد و همگي برآشفتند و قيامت برپا کردند.

سردمداران در مسجد پيامبر (ص) عليه امام (ع) تجمّع کردند و به آن حضرت گفتند:

يا علي! در کارت عدالت را رعايت نکردي. شما کساني را که با شمشير ما تسليم شدند و اسلام آوردند و بنده ي ما بودند و ما آنها را در راه رضاي خدا آزاد کرديم، با ما يکسان کردي و سابقه ي ما را در اسلام در نظر نگرفتي!

آن حضرت در جواب فرمود: سابقه در اسلام و فضيلت در اسلام را خداوند در قيامت پاداش عطا مي فرمايد. ما و شما ديديم پيامبر (ص) در تقسيم مال بين بندگان خدا اين چنين عمل مي فرمود[. يعني سنّت پيامبر (ص) چنين است ].

در اين هنگام بني اميّه ظاهر شدند و در مسجد پيامبر (ص) به اين گروه پيوستند.

سپس نزد امام آمدند و در برابر حضرتش نشسته و خونهايي که آن حضرت از ايشان در جنگهاي پيامبر (ص) ريخته بود بر شمردند و گفتند: اکنون ما با تو بيعت مي کنيم به شرط آنکه آنچه از ما سرزده ناديده گرفته شود و آنچه در دست ما هست[ از مال دنيا] بر ايمان بماند و کشندگان عثمان را بکشي.

آن حضرت در غضب شد و فرمود:

خونهاي شما را حق ريخت نه من و آنچه از مال خدا و مال مسلمانان نزد شما هست، عدالت شامل حال شما مي شود. و اگر کشتن کشندگان عثمان لازم آيد، مي بايست با آنها

[صفحه 2]

جنگيد.[1] ليکن اين شرط براي شما هست که شما را بر کتاب خدا و سنّت پيامبر راه برم. و هر کس که حق بر او تنگ آيد، باطل بر او تنگتر است. شما اگر چنين بيعتي را نمي پذيريد، برويد هر جا که مي خواهيد، براي شما امن است.

آنها گفتند: نه چنين نمي کنيم، بلکه بيعت مي کنيم و با تو مي مانيم....[2] .


صفحه 2.








  1. شرح فرمايش آن حضرت اين است که: عايشه و طلحه و زبير و جمعي از انصار و مهاجرين و مردم اهل مصر و کوفه در آن شريک بودند. پس اگر کشتن آنها لازم باشد، بايست با اين هزارها نفر جنگيد.
  2. رجوع شود به شرح نهج البلاغه ي ابن ابي الحديد، چ اول مصر، ج2، ص173 -170.