سلمان فارسي











سلمان فارسي



سلمان فارسي يا به تعبيري «سلمان الخير» و به فرموده امام صادق عليه السلام: «سلمان محمدي» ايراني الاصل و از منطقه «جيّ» اصفهان و يا از «رامهرمز خوزستان» بود.[1] نامش قبل از اسلام «مابه» فرزند بوذخشان از نژاد و نوادگان سلطان آب پادشاه ايران است و کنيه اش «ابو عبداللَّه» و در شمار آزادشده ها و وابسته به رسول خدا صلي الله عليه و آله بوده است.

سلمان همواره موحد و خداپرست بود و هيچ گاه در برابر خورشيد، آتش و بت سجده نکرد و براي کسب معارف الهي و شناخت دين و آيين محمدي، سختي و رنج و ملامت بسيار کشيد و شايد کسي براي رسيدن به اسلام جز اندک افرادي چنين سختي متحمل نشده تا در مدينه به محضر رسول خدا صلي الله عليه و آله شرفياب شد و ايمان آورد و او همواره به آيين اسلام افتخار مي ورزيد که وقتي از نام و نسبش مي پرسيدند، مي گفت: من فرزند اسلام و اولاد آدم مي باشم.[2] .

در برخي روايات آمده که سلمان از زماني که خود را شناخت تا به تشرف اسلام درآمد، بيش از ده ارباب داشته و دست به دست شده تا در پايان به دست رسول گرامي اسلام صلي الله عليه و آله آزاد گرديد.[3] .

سلمان پس از تشرف به اسلام در اثر تقرّب و نزديکي به رسول خدا صلي الله عليه و آله و اطاعت و فرمان برداري از دستوراهاي عاليه اسلام و بالاخره با عبادت و اخلاص، زهد و پارسايي، تلاش و جهاد از مقرب ترين و شايسته ترين ياران رسول خدا صلي الله عليه و آله درآمد و به مقامات عالي و فضايل برتر دست يافت. به طوري که به مقام شامخ «سلمان از ما اهل بيت» است، نايل آمد.[4] .

امام صادق عليه السلام به منصور بزرج که درباره سلمان فارسي سؤال کرد، فرمود: «لا تقل سلمان الفارسي، ولکن قل سلمان المحمّدي؛ نگو سلمان فارسي بلکه بگو سلمان محمّدي».[5] .

سلمان در جنگ خندق (که اولين غزوه پس از ايمان آوردن او بود) شرکت کرد و حفر خندق به دور مدينه را مطرح کرد و مورد پذيرش پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و اصحاب قرار گرفت. همين خندق سبب عدم دسترسي مشرکين و احزاب به داخل مدينه شد و براي مسلمانان روزنه پيروزي و اميدواري گرديد. سلمان پس از رحلت پيامبر صلي الله عليه و آله در زمره ياران مخلص و شيعيان راستين اميرمؤمنان علي عليه السلام درآمد و هرگز از اين راه به انحراف نرفت و از جمله چهار نفري بود که سرهاي خود را تراشيده و شمشيرها را حمايل کردند و براي ياري آن حضرت بيعت کرده و به مخالفت با ابوبکر برخاستند.






  1. احتمال دارد پدرش از جيّ اصفهان و مادرش از رامهرمز خوزستان بوده است.
  2. ر. ک: اسد الغابه، ج2، ص 328؛ شرح ابن ابي الحديد، ج 18، ص 34؛ تهذيب التهذيب، ج 3، ص 423؛ بحارالانوار، ج 22، ص 359.
  3. شرح ابن ابي الحديد، ج 18، ص 34.
  4. در جنگ احزاب، پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: «سلمان منّا اهل البيت» توضيح آن خواهد آمد.
  5. بحارالانوار، ج 22، ص 327.