مخالفت ابو الهيثم با خلافت ابوبکر
از نقل اين جريان روشن مي شود که ابو الهيثم چون ساير اصحاب بزرگ پيامبر صلي الله عليه و آله نگران جانشيني خاندان پيامبر صلي الله عليه و آله و در رأس آنان حضرت علي عليه السلام بوده است و با خلافت ابوبکر موافق نبوده است. دوازده[2] نفر از مخالفان خلافت ابوبکر، روز جمعه اي پاي منبر پيامبر صلي الله عليه و آله جمع شدند و هر کدام مقابل ابوبکر سخناني ايراد کردند، «ابو الهيثم بن تهيان» از جمله اين جمع بود که پس از «خزيمة بن ثابت» برخاست و گفت: يا أبابکر، انا أشهد علي النبي صلي الله عليه و آله أنه أقام علياً فقالت الانصار: ما أقامه الا للخلافة، و قال بعضهم: ما اقامه الا ليُعلم الناس أنّه وليُّ مَن کان رسول اللَّه صلي الله عليه و آله مولاه، فقال صلي الله عليه و آله: ان اهل بيتي نجوم أهل الأرض فَقدِّموهم و لا تُقدّموهم؛ اي ابوبکر، من شاهد بودم که پيامبر خدا صلي الله عليه و آله، حضرت علي عليه السلام را (در غدير خم) بلند کرد، جمعي از انصار گفتند: او را بلند نکرد مگر براي خلافت و جانشيني خود و بعضي ديگر گفتند: او را بلند کرد تا به مردم بفهماند هر کس پيامبر را دوست دارد علي را نيز دوست بدارد. سپس پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: اهل بيت من چون ستارگان روي زمين هستند، آنها را مقدم بداريد و بر آنان پيشي نگيريد. ابو الهيثم، اين حديث را نقل کرد و نشست و سايرين برخاستند و با ابوبکر درباره تقدم علي عليه السلام بر او احتجاج کردند.[3] .
براء بن عازب، صحابي رسول خدا مي گويد: پس از مشاهده سقيفه به شدت نگران شدم، ولي اندوه دروني را فرو خوردم و به فکر چاره افتادم. شبانه به سراغ مقداد، سلمان، ابوذر، عبادة بن صامت، ابو الهيثم بن تيهان، حذيفه و عمار ياسر رفتم و با آنان براي بازگرداندن خلافت به خاندان پيامبر صلي الله عليه و آله صحبت کردم، آنان مي خواستند خلافت را به شورايي مرکب از مهاجران برگردانند (که در رأس مهاجران، حضرت علي عليه السلام بوده است).[1] .