براء بن عازب (ابو عماره)











براء بن عازب (ابو عماره)



«براء» فرزند عازب بن حارث از قبيله خزرج و از انصار بود که به «ابو عماره» يا «ابو عمرو» کنيه داشت. وي از بزرگان اصحاب و از فقيهان عصر خويش، و از شخصيت هايي است که برخي از فتوحات اسلام به دست او انجام شده است.

وي در کودکي مسلمان شد و در چهارده (يا پانزده) غزوه همراه رسول گرامي اسلام صلي الله عليه و آله مجاهدت کرد، اولين جنگي که شرکت نمود، غزوه خندق و به قولي ديگر، نخستين جنگ او، غزوه احد است؛ زيرا او در هنگام جنگ بدر کم سن و سال بود، چون خواست در آن جنگ شرکت نمايد، رسول خدا صلي الله عليه و آله به علت کوچکي اش او را بازگرداند.

به قول عمرو شيباني، براء در زمانِ عثمان به سال 24 هجري شهر ري را به جنگ يا به صلح فتح کرد و در نبرد تستر به همراه ابوموسي اشعري جنگيد و آن مکان را تصرف کرد. او با اميرمؤمنان عليه السلام بيعت کرد و از شيعيان مخلص آن حضرت گرديد و در جنگ هاي جمل، صفّين و نهروان مجاهدت بسياري انجام داد. وي تا زمان «مصعب بن زبير» در کوفه ساکن شد و به سال 72 هجري در عصر حکومت مصعب بن زبير درگذشت.[1] .

براء بن ثابت نقل مي کند: روزي ابو سفيان و معاويه به نزد رسول خدا صلي الله عليه و آله آمد، حضرت فرمود: «اللهم العن التابع و المتبوع، اللهم عليک بالأقيعس؛ خدايا، تابع (معاويه) و متبوع (ابو سفيان) را لعن کن و از رحمت خود دور بدار، بار پروردگارا، لعن خاص تو بر اقيعس باد.» پسر براء از پدرش پرسيد: اقيعس کيست؟ براء گفت: او معاويه است.[2] .

در معجم رجال الحديث مي نويسد: طبق نقل کشي، براء و انس بن مالک از شهادت دادن درباره حديث غدير امتناع کردند و به نفرين اميرمؤمنان عليه السلام، براء نابينا شد و «انس» به بيماري برص مبتلا گشت،[3] اما آية اللَّه خوئي قدس سره معتقد است که اين حديث عامي است و صحت ندارد.[4] و مؤيد اين واقعيت اين حديث است که امام صادق عليه السلام مي فرمايد: روزي اميرالمؤمنين علي عليه السلام به براء بن عازب فرمود: «کيف وجدت هذا الدين؟ اين دين (اسلام) را چگونه يافتي؟» عرض کرد: ما پيش از اين که از شما تبعيت و پيروي کنيم به منزله يهودي بوديم، بندگي و عبادت براي ما سبک و خفيف بود، از موقعي که از شما (اي امير مؤمنان) پيروي کرده ايم، حقايق ايمان در دل هاي ما راه يافته و عبادت و بندگي را اين گونه يافتيم که در بدن هاي ما سنگين و با ارزش است. آن گاه حضرت علي عليه السلام فرمود: از همين رو است که مردم در روز قيامت به صورت حيوان محشور مي شوند، و شماها تک تک وارد محشر مي شويد تا وارد بهشت شويد.[5] .







  1. ر. ک: اسد الغابه، ج 1، ص 171؛ الاصابه، ج 1، ص 278؛ سير اعلام النبلاء، ج، ص 340.
  2. وقعة صفين، ص 218.
  3. رجال کشي، ص 45، ح 95.
  4. معجم رجال الحديث، ج 3، ص 277.
  5. رجال کشي، ص 44، ح 94.