علي در منظر ديگران
عثمان بن عفان مي گويد: از عمرو او از ابوبکر و او از پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم شنيد که فرمود: همانا که خدا از نور صورت علي ابن ابيطالب (عليه السلام) فرشتگاني آفريد که خداوند را تسبيح و تقديس گويند و ثواب آن را براي دوستان علي (عليه السلام) و دوستان فرزندانش ثبت و ضبط کنند[1] و معاويه بن ابي سفيان وقتي خبر شهادت علي (عليه السلام) را شنيد گفت: ذهب الفقه و العلم بموت ابن ابي طالب؛ يعني: فقه و علم از ميان رفت و عمر بن خطاب مي گويد: به خدا سوگند اگر شمشير علي (عليه السلام) نبود هرگز اسلام پابرجا نمي شد و او بعد از چنين موقعيتي بالاترين و برترين قاضي و پيشگام در اسلام و صاحب شرف است. و ابوبکر مي گويد: اي مردم بر شما باد دوستي و پيروي از علي بن ابيطالب پس همانا از رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم شنيدم که فرمود: علي بعد از من بهترين کسي باشد که خورشيد بر او تابيده و غروب کرده است. ضرار بن ضمره ضيايي مي گويد: به خدا قسم علي (عليه السلام) نيرومند و بلند همت بود، از دنيا و زرق و برق آن در وحشت بود اما با شب و تاريکي هاي آن مانوس، گريه اش زياد و انديشه اش طولاني بود... ابوبکر روزي بر روي منبر گفت: مرا رها کنيد در حاليکه علي (عليه السلام) در بين شماست و عمربن خطاب مي گويد: از رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم شنيدم که فرمود: حب علي براة من النار؛ دوستي علي مايه رهايي از آتش دوزخ است و در جايي ديگر مي گويد: علي اعلم الناس بما انزل الله علي محمد؛ علي (عليه السلام) آگاه ترين مردم است به آنچه خدا بر محمد صلي الله عليه و آله و سلم نازل کرده است.[2] . [صفحه 646]
دوست و دشمن درباره شجاعت عبادت و زهد و علم و...علي (عليه السلام) زبان به ستايش گشوده اند که در اينجا به چند نمونه آن اشاره مي شود.
صفحه 646.