چرا دعاي ما مستجاب نمي شود؟!
ايها الناس سبع مصائب نعوذ بالله؛ عالم زل و عابد مل، و مؤ من خل، و موتمن غل و غني اقل و عزيز ذل و تحقر اعتل؛ اي مردم! هفت مصيبت است که ما از آنها به خدا پناه مي بريم: عالمي که بلغزد، عابدي که (از عبادت) ملول و خسته گردد، مؤ مني که فقير شود، اميني که خيانت کند، توانگري که به فقر در افتد، عزيزي که خوار گردد، بينوايي که بيمار شود. در اين وقت مردي برخاست و پس از تمجيد آن حضرت گفت: سؤ الي درباره گفتار خداي تعالي دارم که مي فرمايد: ادعوني استجب لکم؛ مرا بخوانيد تا دعايتان را اجابت کنم.[1] پس چگونه است که ما دعا مي کنيم ولي اجابت نمي شود؟ امام علي (عليه السلام) فرمود: دلهاي شما در هشت مورد خيانت (بي وفايي) کرد: 1- اينکه خدا را شناختيد ولي حقش را آن گونه که بر شما واجب بود ادا نکرديد و از اين رو آن معرفت به کار شما نيامد. 2- به پيامبر خدا صلي الله عليه و آله و سلم ايمان آورديد؛ آنگاه با سنت و روش او مخالفت کرديد و شريعت او را از بين برديد. پس ثمره ايمان شما چه شد؟. 3- کتاب خدا را که بر مشا فرود آمده خوانديد ولي به آن عمل نکرديد. گفتيد: به گوش و دل مي پذيريم، ولي با آن به مخالفت برخاستيد. 4- گفتيد: ما راغب بهشتيم ولي در تمام حالات کارهايي انجام مي دهيد که شما را از بهشت دور مي سازد. پس رغبت و شوق شما نسبت به بهشت کجاست؟ [صفحه 631] 5- گفتيد: ما از آتش دوزخ مي ترسيم، ولي در همه حالات به واسطه گناهان و معاصي خود به سوي دوزخ مي رويد. پس ترس شما کجا رفت؟ 6- نعمت خداي خود را خورديد، ولي سپاسگزاري نکرديد. 7- خداوند شما را به دشمني با شيطان دستور داد و فرمود: ان الشيطان لکم عدو فاتخذوه عدوا؛ شيطان دشمن شما است شما نيز او را دشمن گيريد[2] ولي به زبان با او دشمني کرديد و در عمل به دوستي با او برخاستيد. 8- عيبهاي مردم را برابر ديدگانتان قرار داديد و عيبهاي خود را پس د پشت انداختيد (و آن را ناديده گرفتيد) و در نتيجه کسي را ملامت مي کنيد که خود به ملامت سزاوارتر از اوييد. پس با اين وضع چه ادعايي از شما مستجاب گردد در صورتي که شما درهاي دعا و راههاي آن را بسته ايد؟ پس از خدا بترسيد و کارهايتان را اصلاح کنيد و امر به معروف و نهي از منکر کنيد تا خدا دعايتان را مستجاب کند.[3] .
روزي حضرت اميرالمؤ منين علي (عليه السلام) در روز جمعه اي خطبه بليغي ايراد فرمود و در پايان آن خطبه فرمود:
صفحه 631.