عمران و آباداني (توسعه و رشد اقتصادي)















عمران و آباداني (توسعه و رشد اقتصادي)



رشد و شکوفايي اقتصاد جامعه، هدف مهم ديگر سياست هاي اقتصادي امام علي(ع) بود.عمران و آبادي زمين و تأمين نيازهاي مادّي انسان از تعليمات قرآن است که مردم را به آباد کردن زمين فراخوانده و مي فرمايد: هُوَ أَنشَأَکُم مِنَ الاْءَرْضِ وَاسْتَعْمَرَکُمْ فِيَها (هود/ 61).

او است که شما را از زمين آفريد و آبادي آن را به شما واگذاشت.امام(ع) درباره اين آيه مي فرمايد:

«پس خداوند سبحان مردم را به آباد کردن فرمان داده است، تا اين آبادني ـ به سبب آنچه از زمين بيرون مي آيد، مانند حبوب و ميوه ها و امثال آن، که خداوند براي تأمين زندگاني بشر قرار داده است ـ زندگاني آنان را قوام بخشد.»[1] .

در انديشه امام(ع) اصلاح مردم به اصلاح خراج و مؤدّيان آن مي باشد که اين خود بستگي بسياري به عمران و آبادي دارد.[2] سياست هاي امام(ع) در جهت حمايت از صنعتگران، تجار و اصلاح بازار به هدف رشد توليد و رونق اشتغال و رفاه عمومي بوده است.

علي(ع) افزون بر برپايي عدالت براي محو فقر و تأمين نيازهاي اساسي فقرا، افزايش رفاه و درآمدهاي عمومي را نيز وجهه همت خود ساخت.تشويق مردم به کار و تحصيل معاش[3] .و برنامه هاي حمايت از بخش خصوصي، حتي با وقف قنات ها و نخلستان هايي که شخصا احداث کردند، به هدف افزايش اشتغال و بهره مندي بيش تر مردم از مواهب الهي، صورت مي گرفت.









  1. حاجي نوري، مستدرک الوسائل، ج 13 ، ص 65 ـ 66.
  2. در اين زمينه در مباحث بعدي به تفصيل سخن خواهيم گفت.
  3. ر.ک: الري شهري، همان، ص 5 ـ 169.