جهاد و آمادگي دفاعي همگاني
اين جهاد و آمادگي دفاعي همگاني بود که باعث شد مسلمانان در زمان پيامبر گرامي اسلام (ص) از غربت رهايي يابند و سرانجام تمامي جزيره العرب را زير چتر اسلام قرار [صفحه 22] دهند. امام علي (ع) در دوره ي پيامبر بزرگ (ص)، از قهرمانان دفاعي مسلمانان بلکه سرآمد همه ي قهرمانان دفاعي و مبارز بود. او نبردهاي سرنوشت سازي همانند جنگ هاي «بدر»، «احد»، «احزاب» و «خيبر» را باموفقيت به پيش برد و در دوره هاي زمامداري خويش نيز با رشادت و شجاعت، تمام نيروها را بسيج کرد و با «ناکثان»، «قاسطان» و «مارقان» جنگيد. آن حضرت در اين دوره بيش ترين سخنان آتشين را درباره ي تشويق و ترغيب مسلمانان، به جهاد و آمادگي دفاعي همگاني بيان داشت. حضرت در اين ترغيب ها، جهاد را از ارکان استقرار امنيت ملي خواند و محروميت از آن را مايه ي سيه روزي و ناامني معرفي نمود. به عنوان نمونه، آن گاه که به حضرت خبر دادند عمال معاويه با ستمگري کم نظير به شهر «انبار» يورش بردند و مسلمانان در اين شهر به دفاع از خود به پا نخاستند، حضرت در سخناني به نقش آمادگي دفاعي و جهاد همگاني مسلمانان مي پردازد و مي گويد: مردمي که از جهاد روي برگردانند، خداوند لباس عزت بر تن آنان نمي پوشاند و بلا به آنان هجوم مي آورد. حقير و ذليل مي شوند، عقل و فهم شان تباه مي گردد و به خاطر تضييع جهاد، حق آنان پايمال مي شود و نشانه هاي ذلت در آنان آشکار مي گردد و از عدالت محروم مي شوند. آگاه باشيد، من شب و روز، پنهان و آشکارا شما را به مبارزه ي با اين جمعيت (معاويه و پيروانش) دعوت کرده ام و گفته ام پيش از آنکه با شما بجنگند، با آنان نبرد کنيد. به خدا سوگند هر ملتي که در درون خانه اش مورد هجوم دشمن قرار گيرد حتما ذيل خواهد شد ولي شما سستي به خرج داديد و دست از ياري برداشتيد، تا آنجا که دشمن پي در پي به شما حمله کرد و سرزمين شما را [صفحه 23] تصاحب نمود.[1] .
جهاد و آمادگي دفاعي يکي از پايه هاي ايدئولوژي اسلام است و اين يکي از رمزهاي پيروزي چشمگير مسلمانان به ويژه در صدر اسلام و سده هاي نخستين است.
صفحه 22، 23.