خدا در اين باره با کسي مشورت نکرد
آنان که در صدر اسلام سبقت به ايمان گرفتند، از مهاجر و انصار، آنان که به طاعت خدا پيروي آنان کردند از ساير امت... آورده: روايت شده که عمر بن خطاب آيه را به اين صورت قرائت کرد: والسابقون الاولون من المهاجرين، والانصار الذين اتبعوهم باحسان برفع راء الانصار و بدون واو با الذين. ابي بن کعب به او گفت: والانصار والذين به کسر راء، و با واو صحيح است. پس عمر آن گونه قرائت خود را چندبار تکرار نمود تا اين که ابي به او گفت: به خدا سوگند من آن را نزد رسول خدا والذين اتبعوهم با واو خوانده ام و تو آن موقع در بقيع نان مي فروختي. عمر گفت: راست گفتي، شما حفظ کرديد و ما فراموش نموديم و شما خود را فارغ ساختيد و ما مشغول گشتيم، و شما حاضر شديد و ما غائب. و آنگاه عمر به ابي گفت: آيا انصار هم در ميان آنان هستند؟ ابي: بله، و با خطاب و پسرانش در اين باره مشورت نشد. پس عمر گفت: من خيال مي کردم ما مهاجرين داراي چنان مقام و منزلتي هستيم که هيچ کس به آن نمي رسد.[2] . مؤلّف: ظاهرا مقصود عمر از اين جمله که گفته: آيا انصار نيز در ميان آنان هستند اين است که آيا لفظ انصار به جر خوانده مي شود تا عطف بر مهاجرين باشد، که در نتيجه انصار نيز بمانند مهاجرين (از پيشي گيرندگان به ايمان صدر اسلام) باشند، يا اين که نه، بلکه مهاجرين تنها داراي آن امتيازند. پس ابي- که خودش نيز از انصار بود- به او پاسخ داد که: انصار هم از پيشي گيرندگان به ايمان صدر اسلام مي باشند، و آن زمان که خداوند انصار را در زمره آنان قرار داد از پسر خطاب که نسبت به انصار بي اعتنا بود نظرخواهي ننمود که آيا انصار را جزء آنان بياورد يا نه. و اما اينکه گفته: من گمان مي کردم که ما مهاجرين داراي وجه و مقامي هستيم که هيچ کس به آن نمي رسد به او گفته مي شود: علو مقام و رفعت شان سابقين اوليه از مهاجرين از حيث کبري معلوم و اما صغراي آن از کجا؟ زيرا در ادامه آيه شريفه آمده: رضي الله عنهم و رضوا عنه؛[3] خدا از آنان خشنود است، و آنان از خدا خشنود، و کسي که رسول خدا- صلي الله عليه و آله- به هنگام وفات او را از نزد خود بيرون کرده بخاطر منع او از وصيت نمودن رسول خدا و نسبت هجر به او و... چگونه خداوند از او راضي است؟.
ثعلبي در تفسير آيه شريفه والسابقون الاولون من المهاجرين والانصار والذين اتبعوهم باحسان.[1] .