حرکات زمين
شهرستاني در شرح اين جمله آورده: ظاهر اين کلام اين است که کوههاي سنگين و سنگهاي سخت سبب شده که زمين به واسطه عروض حرکات گوناگون مضطرب نشود، و نيز در اثر تعارض جاذبه ها و دافعه ها تعادل خود را از دست ندهد و سپس مي گويد: دانشمندان قرن ما حرکتهاي زيادي براي زمين قائل شده اند که مشهورترين آنها پنج حرکت است؛ و فيلکس ورنه فرانسوي، از دانشمندان يازده حرکت براي زمين نقل کرده است، و من هشت حرکت را از آنها انتخاب کرده و مي نگارم: 1- حرکت محوري شبانه روزي 2- حرکت ساليانه و انتقالي زمين به دور خورشيد 3- حرکت اقبالي. 4- حرکت نقطه اوج و حضيض کره زمين. 5- حرکت تقديم اعتدال پاييزي و بهاري. 6- حرکت ارتعاشي قمري. 7- حرکت ارتعاشي شمسي. 8- حرکت تبعي.[1] .
و نيز در ضمن خطبه 90 نهج البلاغه مي فرمايد:... و عدل حرکاتها بالراسيات من جلاميدها؛ خداوند حرکات زمين را به وسيله کوهها و اجسام سنگين تعديل نمود.