جلوگيري از تجاوز بازاريان
امامي که مي فرمايد: وَاللَّهِ لَوْ أُعْطِيتُ الْأَقَالِيمَ السَّبْعَةَ بِمَا تَحْتَ أَفْلَاکِهَا، عَلَي أَنْ أَعْصِيَ اللَّهَ فِي نَمْلَةٍ أَسْلُبُهَا جُلْبَ شَعِيرَةٍ مَا فَعَلْتُهُ، وَإِنَّ دُنْيَاکُمْ عِنْدِي لَأَهْوَنُ مِنْ وَرَقَةٍ فِي فَمِ جَرَادَةٍ تَقْضَمُهَا. مَا لِعَلِيٍّ وَلِنَعِيمٍ يَفْنَي، وَلَذَّةٍ لَا تَبْقَي! نَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ سُبَاتِ الْعَقْلِ، وَقُبْحِ الزَّلَلِ. وَبِهِ نَسْتَعِينُ. به خدا سوگند! اگر هفت اقليم را با آن چه در زير آسمانهاست به من دهند تا خدا را نافرماني کنم که پوست جواي را از مورچه اي ناروا بگيرم، چنين نخواهم کرد، و همانا اين دنياي آلوده شما نزد من از برگ جويده شده دهان ملخ پَست تر است. علي را با نعمت هاي فناپذير، و لذّتهاي ناپايدار چه کار؟!! به خدا پناه مي بريم از خفتن عقل، و زشتي لغزش ها، و از او ياري مي جوييم.[1] . براي حفظ حقوق اجتماعي، حفظ حريم جادّه ها و معابر عمومي، با متجاوزان به حريم کوچه ها، راه ها سخت برخورد مي فرمود. «اصبغ بن نباته» نقل مي کند: روزي همراه حضرت اميرالمؤمنين علي عليه السلام به سرکشي بازار کوفه رفتم، امام مشاهده فرمود که برخي از بازاريان در ساخت مغازه خود به حريم کوچه ها و معابر عمومي تجاوز کردند، دستور داد آن مغازه ها را خراب کنند تا راه باز شود، سپس به سراغ خانه هائي رفت که قبيله «بني بکاء» آنها را در حريم بازار مسلمين ساخته و به زمين هاي مراکز تجاري تجاوز کرده بودند. امام علي عليه السلام دستور داد که آنها را خراب کنند. و فرمود: «اينجا محل بازار و تجارت مسلمين است، نبايد شما در آن خانه هاي مسکوني بسازيد.»[2] . اين الگوي رفتاري در عصر ما که توسعه جادّه ها و اتوبان ها ضرورت دارد، مشکلات فراواني را برطرف مي سازد، که شهرداري ها بايد، حريم رودخانه ها و مراکز تجاري و حريم جادّه ها را حفظ کنند، و از سدّ معبر را به هر شکلي که باشد، جلوگيري نمايند.
امام علي عليه السلام سخت به حقوق فردي و اجتماعي انسان ها توجّه داشت.