بخشيدن شمشير به دشمن
فوراً گفت: اي علي شمشيرت را به من بده. حضرت اميرالمؤمنين علي عليه السلام شمشيري را به سوي او انداخت، دشمن شگفت زده شد، و گفت: در چنين موقعيّت خطرناک شمشير به دشمنت مي بخشي؟ امام علي عليه السلام پاسخ داد: تو دست تقاضا به سوي من دراز کردي، و رد کردن درخواست دور از شيوه کَرَم و بخشندگي است. مرد مشرک از اسب پياده شد و گفت: اين روش اهل ديانت است، و پاي مبارک حضرت اميرالمؤمنين علي عليه السلام را بوسيد و مسلمان شد.[1] . اين الگوي رفتاري يکي از جلوه هاي اخلاق فردي امام علي عليه السلام به حساب مي آيد، که حضرت اميرالمؤمنين علي عليه السلام دشمن را مي شناخت و مي دانست که دشمن با اين بخشش کريمانه، مسلمان مي شود، و حق را مي يابد، و تازه امام علي عليه السلام شمشير ديگري نيز داشت. و اگر هم شمشيري نداشت، چون علوم و فنون دفاعي را مي دانست و با شجاعت و شهامتي که داشت، مبارزه با دشمن را ادامه مي داد و خود را حفظ مي کرد. امّا هم اکنون نمي توانيم به سربازان عمل کننده بگوئيم، در گرما گرم نبرد تفنگ خود را به دشمن ببخش. و به نقلي ديگر: در يکي از ميدان هاي جنگ، دشمن حضرت اميرالمؤمنين علي عليه السلام که حمله را آغاز کرد، شمشير او شکست، فوراً از امام درخواست کرد و گفت: اي علي شمشيري به من بده. امام علي عليه السلام بدون درنگ شمشيري به او داد، و فرمود: دست حاجت به سوي من دراز کردي، دور از کَرَم است که تو را محروم کنم. دشمن در شگفتي فرو رفت و خود را به پاهاي حضرت افکند، و گفت: اين راه ورسم دينداران است که نياز حاجتمندان را برآورند.[2] .
در يکي از جنگ ها که همه با حريف خود سرگرم مبارزه بودند، حضرت اميرالمؤمنين علي عليه السلام با مشرکي درگير شد و مبارزه ادامه پيدا کرد که ناگاه شمشير دشمن شکست، و او از اخلاقيّات امام علي عليه السلام اطّلاع داشت،