شعار

493. امام علي عليه السلام: به درستي که رسول خدا به آشکار ساختن شعارها پيش از جنگ، فرمان داد و فرمود: «شعارتان، نامي از نام هاي الهي باشد».

494. وقعة صفين- به نقل از اصبغ بن نباته-: علي عليه السلام در هيچ نبردي قرار نگرفت، مگر آن که فرياد کرد: «کهيعص!».

495. امام صادق عليه السلام: شعار ما «يا محمّد، يا محمّد!» است و شعار مسلمانان در روز بدر، «اي پيروزي الهي، نزديک شو، نزديک شو!» بود و شعار مسلمانان در جنگ احد «اي پيروزي الهي، نزديک شو!» بود و در روز [نبرد] بني نضير، «روح القدس، آسايش ده!» بود و در روز [نبرد] بني قينقاع، «اي پروردگار ما، هرگز بر تو غالب نگردند!» بود و در روز [نبرد] طايف، «يا رضوان!» بود و شعار روز صفّين، «اي فرزندان عبداللَّه، اي فرزندان عبداللَّه!» بود.

و در روز [جنگ] احزاب «حم، آنها نمي بينند!» بود و در روز [نبرد] بني قريظه، «اي سلام، آنان را سالم بدار!» بود و در روز مريسيع، يعني [نبرد] بني مصطلق، «بدانيد کارها به خدا منتهي گردد» بود و در روز حديبيه، «بدانيد نفرين خدا بر ستمگران باد!» بود و در روز خيبر، يعني روز قموص،[1] «اي علي، بر آنان از روي بزرگي ببخش!» و در روز فتح [مکّه]، «ما بندگان خداييم، حقيقتاً حقيقتاً!» بود و در روز [نبرد] تبوک، «يا احد! يا صمد!» و در روز [نبرد] بني ملوح، «بميران، بميران!» بود و در روز صفّين، «اي پيروزي الهي!» بود و شعار حسين عليه السلام، «يا محمّد!» بود و شعار ما «يا محمد!» است.

[صفحه 595]

496. شرح نهج البلاغه- به نقل از سلام بن سويد از امام علي عليه السلام، درباره ي عبارت «اللَّه اکبر!»-: اين آيه ي پيروزي است.

سلام گويد: «اللَّه اکبر!»، شعار علي بود که در جنگ ها آن را بر زبان مي آورد و آن گاه يورش مي برد، و به خدا سوگند، هرکس را که از او پيروي مي کرد يا با او دشمني مي کرد، بر آبگاه مرگ مي رسانْد.

497. وقعة صفين- به نقل از تميم-: علي عليه السلام هرگاه به سوي پيکار حرکت مي کرد، به هنگام سوار شدن، نام خدا را بر زبان مي آورد... آن گاه مي گفت: «خداي، بزرگ تر است؛ خداي بزرگ تر است! خدايي جز خداي يگانه نيست و خدا بزرگ تر است! اي خدا! اي يگانه! اي بي نياز! اي پروردگار محمّد! به نام خداوند بخشنده ي مهربان! نيرو و تواني جز از خداي برترِ بزرگ نيست. ستايشْ خدايي را که پروردگار جهانيان است؛ بخشايشگرِ مهربان و صاحب روز جزا است. [بارالها!] تنها تو را مي پرستيم و تنها از تو ياري مي جوييم! بار خدايا! ما را از شکنجه ي ستمگران، باز دار!». اين، شعار علي در صفّين بود.

498. وقعة صفين: نشانه مردم عراق در [نبرد] صفّين، پارچه ي پشمي سفيدي بود که بر سرها و روي شانه ها مي نهادند و شعارشان «اي خدا! اي يگانه! اي بي نياز! اي پروردگار محمّد! اي بخشنده! اي مهربان!» بود.

و نشانه ي مردم شام، تکّه ي پارچه اي زردرنگ بود که بر سر و روي شانه ها نهاده بودند و شعار آنان: «ما بندگان خداييم، حقيقتاً حقيقتاً، اي خونخواهان عثمان!» بود.

[صفحه 596]

صفحه 595، 596.

حيواني که سوار خود را بجنباند. شيردرنده ي مضطرب که در جايي قرار نگيرد.