زهد علي
امام از همه لذات زندگي و زيبايي هاي آن روي گرداند و با تمام وجود خويش به آخرت روي آورد و هـمـانـنـد تـهـي دستان و خاک نشينان زندگي کرد. او نسبت به دنيا و جلوه هاي فـريبنده آن صادقانه زهد مي ورزيد. از مال و جاه و هر آن چه دلباخته گان دنيا فريفته آنند، چشم پوشيد. در خانه اي فقيرانه که از خانه مستمندان برتر نبود زندگي کرد. از نـان جـويـنـي کـه هـمـسـر آن حـضـرت دسـتـاس مـي نـمـود، تناول فرمود. او ساده ترين نوع لباس را مي پوشيد و غالباً ارزش پيراهنش سه در هم بيش نبود. ايـشـان ايـن خـصـلت را پـس از رسـيـدن بـه خـلافـت بـا ايـنـکـه امـوال فـراوان از شـرق و غـرب کـشـور اسـلامـي به خزانه او سرازير مي شد ادامه داد و هرگز دست از روش خويش برنداشت. امـام صـادق (ع) فرمود: «امير مؤمنان در غذا خوردن از همه مردم به پيامبر خدا (ص) شبيه تـر بـود، نـان جـويـن و سـرکـه و زيـتـون مـي خـورد و بـه مـردم نـان و گـوشـت مـي خورانيد.»[2] . امام باقر (ع) نيز فرمود: «او پنج سال حکومت کرد و آجر روي آجر و خشت روي خشت ننهاد و زميني تصرف نکرد و طلا و نقره از خود به ارث نگذاشت.»[3] . سويد بن غفله گفت: در کوفه به حضور علي (ع) رسيدم در حالي که قرص نان جويني با کاسه اي شير جلوي او بود. قرص نان خشک را ريز ريز کرد و در شير ريخت. من به کـنـيـز آن حـضـرت کـه نـامـش فضّه بود، گفتم: آيا در حق اين پيرمرد رحم نمي کنيد، چرا سبوس جو را نمي گيريد؟ فضّه گفت: امام (ع) از ما تعهد گرفته که هرگز سبوس غذاي او را جدا نکنيم. امـام (ع) رو بـه مـن کـرد و فـرمـود: اي پـسر غفله! با او چه مي گويي؟ مطلب را به آن حضرت گفتم و اضافه کردم يا امير مؤمنان! با خودتان مدارا کنيد! امام (ع) فرمود: واي بر تو اي سويد. رسول خدا (ص) و خاندان او از نان گندم سه روز پـيـاپـي سـيـر نـشـدنـد تـا بـه لقـاءالله پـيـوسـتـنـد و هـرگز خورش براي او فراهم نشد.[4] . غـزالي گـويـد: عـلي بـن ابـي طـالب (ع) از مـصـرف بـيـت المـال خـودداري مـي فـرمـود تـا بـدانجا که شمشير خود را مي فروخت و جز يک جامه هنگام شستن در اختيار نداشت.[5] .
زهـد و بـي رغبتي به دنيا از صفات بارز شخصيت امام علي (ع) بود. عمار ياسر گويد: «رسـول خـدا (ص) خـطـاب بـه علي (ع) فرمود: خداوند تو را به زيوري بياراسته که ديگر بندگان را به زيوري پسنديده تر از آن نياراسته است، آن زيور، ويژه ابرار و بـنـدگـان شايسته و خالص خداست؛ و آن زهد و بي رغبتي به دنياست. تو را آن گونه آفريد که به چيزي از دنيا دست نيالايي و دنيا از منزلت تو چيزي نکاهد.»[1] .