كتاب: بلاغة الإمام علي












کتاب: بلاغة الإمام علي



قاهره: دار نهضة مصر, 1977 م، 350 ص، عربي، رقعي (کاغذي)، منابع: 334-337.

شابک: 977-286-073-2

محل نگهداري: کتابخانه تخصصي اميرالمؤمنين علي (ع)-مشهد

حوفي، احمد محمد (1911 م- )

نمايه:فنون بلاغي؛ فصاحت امام علي (ع) (امام علي (ع) )؛ جنبه هاي بلاغي نهج البلاغه (نهج البلاغه)

چکيده: بررسي ادبي کلمات امام علي (ع) و ذکر ادله کساني است که نهج البلاغه را از نظر سندي مخدوش مي دانند و انتساب آن را به علي (ع) بدون مدرک شمرده اند. نويسنده که يکي از استادان دانشگاه مصر است ابتدا به تاريخ ادبيات عصر ظهور اسلام پرداخته و ويژگي هاي شعري عصر جاهلي و بعد از آن را تحليل کرده است. وي ريشه هاي فصاحت و بلاغت در امام علي را فطرت، وراثت و زمينه هاي فرهنگي آن زمان مي داند و نهج البلاغه را مجموعه اي از احاديث مي شمارد که سيّد رضي به عنوان سخنان امام علي گرد آورده است. او ديدگاه هاي مختلف درباره سند و انتساب نهج البلاغه به علي (ع) را ذکر مي کند و ابتدا کلام ابن ابي الحديد را مي آورد که صريحاً از کلمات امام علي دفاع کرده است. وي سپس نقدهاي مخالفان را ذکر کرده و به دفاع از آنها برخاسته است. کثرت کلمات و عدم امکان ايراد همه اين سخنان از علي (ع)، طولاني بودن خطبه ها، خالي بودن کتب ادبي قبل از نهج البلاغه از اين کلمات، وصف دقيق برخي از موجودات در نهج البلاغه و ذکر اسرار آنها در حالي که تا آن زمان چنين اطلاعاتي از آنها در محافل علمي در دست نبوده (مانند توصيفات نمل و طاووس) از ادله اي است که مخالفان اقامه کرده اند و نويسنده به تحليل آنها همت گماشته است.از نظر او انتساب برخي از خطبه ها مانند خطبه شقشقيه به علي (ع) که لعن خلفا را در بر دارد صحيح نيست. نويسنده سپس به مباحث ادبي نهج البلاغه مي پردازد و بلاغت امام علي را مورد اجماع همگان مي شمارد. وي خصايص ادبي نهج البلاغه را در به کارگيري عواطف انساني و خيال و ذوق فراوان مي داند. به عقيده او مطالب عقلي نهج البلاغه هم متأثر از انديشه نيرومند آن حضرت است.